Herritarrekin eta auzo elkarteekin hainbat bilera egin ditu udaleko Partaidetza sailak. Datozen bi urteetan landu eta abiatuko dituzten parte hartze prozesuen berri eman du Agirrezabalagak.
(Argazkia: I.Esnaola)
Duñike Agirrezabalaga; Partaidetza zinegotzia.
Ekainean bi urte beteko dira Donostiako Udaleko Partaidetza zinegotzi izendatu zutenetik Duñike Agirrezabalaga (Zumaia, 1966), beste arduren artean. Alderdiz aldatuta, PSE-EErekin aurkeztu zen hauteskundeetara, eta udaletxera itzultzeko aukera izan zuen. Aurretik, Ezker Batuan eta Alternatiban ibili zen, eta «lau urte eta hemezortzi hilabete» eman zituen udalean. Zezenketen galdeketaren baimena iritsiko zain, auzoekin lanean ari da «bakoitzaren beharrak» zeintzuk diren jakiteko.
Urte hasieratik auzoetan bilerak egiten ari zarete. Nolakoak ari dira izaten?
2015ean lehen bilera sorta bat egin genuen herritarrekin eta auzoetako elkarteekin. Iaz ere batzuekin bildu ginen, baina ez guztiekin. Aurten, berriz ere, auzoak bisitatzen ari gara kontuak eman eta jasotzeko. Ni ez naiz pertsonalki guztietara joaten, departamentuan auzoekin harreman zuzena duten teknikariak ditugulako. Duela bi urte hitz egindakoek izan duten garapena aztertu dugu, eta hemendik aurrerakoak definitzen hasi gara.
Partaidetza zinegotzi zarenetik, zeintzuk dira abian jarri dituzuen azken proiektuak?
Auzo askotan ari gara lanean. Udaberrirako, azkenik, Ekialdeko barrutia bideratzea espero dugu. Oso zaila ari da izaten, barrutien inguruko lana lehenik udaletxe barruan egin behar delako. Eskumenak kudeatzea ez da erraza, eta ikuspegia aldatu behar dugu. Amarako Arroka frontoiari dagokionez, Amara Bai elkarteko kideekin izan ginen eta pilotalekua mantendu edo ez erabakitzeko galdeketa bat egingo dugu udaletik. Pasa den astean, Egian izan ginen Plaza Haundiko estalpe berriaren inguruko bilera irekian. Ekarpenak jaso genituen eta horrekin proposamen bat egingo dugu, eta auzora joango gara.
Beste auzoetan ere ari zarete lanean, ezta?
Bai, esaterako, Loiolan proiektu esanguratsu bat dugu. Añorgan egindako bulebarizazioa Loiola auzoan ere egin nahi dugu. Errepideko abiadura jaitsi eta bideak txukunduko ditugu, espaloiekin eta bidegorriarekin batera. Lurrazpiko parkinga egiteko zalantza zegoen, eta azkenik egitea onartu da. Txomin berrituan sortuko diren ekipamenduak eta espazioak ere lantzen hasi gara. Amaratik Kristina Enea parkerako sarbidea ere egokituko dugu. Elbarrituen elkarteek eskatu ziguten aldapa jaisteko, eta auzokoek bidea zuzenagoa izatea. Horrez gain, Parte Zaharrean zaborrak biltzeko modua eta zarataren kontrako kanpaina bat lantzen ari gara bizilagunekin. Gainera, Morlansen lokal bat egingo dugu auzoko elkarteek erabiltzeko. Udalak eskaini du lekua, eta orain obra egiteko unean gaude.
Harreman ona duzu auzo elkarteekin?
Ni pozik nago. Harreman normala dugu. Kexak arrazoizkoak izaten dira eta normaltasunez jokatzen ari gara. Batzuk gusturago daude eta beste batzuk haserre. Baina normala da.
Errazagoa da partaidetza prozesu bat abian jartzea elkarte bat dagoen auzoetan?
Elkarte eta auzo dinamikoek gehiago lortzen dute, eta gutxiago mugitzen direnek arazo gehiago dituzte. Auzoko erreferenteak izaten dira udalarekin harremanetan. Hiritarrek ez dute kontuan hartzen, baina elkarteen lana ez da errazena izaten. Elkarte bakoitzak ere bere arazoak ditu aurrera jarraitzeko, belaunaldi aldaketekin.
Zein da partaidetza prozesu bat martxan jartzeko prozedura?
Eskaera batetik hasten da prozedura. Eskatzaileak ezberdinak izan ahal dira. Eragile eta auzo elkarteek sinadura bilketaren bidez, Udal Gobernuak edo oposizioko alderdi batek egin dezake eskaera. Dena dela, parte hartzea ez da galdeketa batera mugatzen. Gaur egun, tresna asko daude. Herritarrek sakelakotik bidali ahal dituzte kexak udaletxera eta eskaerak egin. Bestalde, elkarteek alkateari zuzenean bilerak eskatzen dizkiote, eta biltzen badira, ondoren partaidetza sailera bideratzen da hitz egindakoa.
Iazko maiatzean bertan behera geratu zen Herri Kontsulten Araudia. Zein da zure iritzia?
Nire ustez larria da gertatu dena. Kataluniak galdeketa egiteko ezezkoa jaso zuenean, pentsatu genuen araua zalantzan jarriko zela. Gurean lehen galdeketa deialdia egiterakoan zer gertatuko zen ikusteko beldurra zegoen. Prozedura abian jarri zenean Madrildik debekua etorri zen. Araudia ondo zegoen, eta aplikatu ez balitz indarrean jarraituko zuen.
Zezenketaren inguruko galdeketak legedi eta eskumenen talka ekarri du. Udaletik irtenbide baten bila ari zarete?
Trantsizio eta egokitzapen egoera batean gaude. Alderdi guztiek bat egin genuen araudiarekin, eta bertan behera utzi zuten. Ilunbeko galdeketa egiteko, beste arau bat egin genuen, Madrilek eskatzen dutena betetzeko. Guretzako arau bat izatea garrantzitsua da, baina legezkoa behar du izan. Une honetan Espainiako Ministroen Kontseiluaren erantzunaren zain gaude. Galdeketa egiteko baimena ematen badigute, berehala bideratuko dugu.
Otsailaren 19ko kontsulta atzeratu egin zen, eta baimenaren zain dago. Zein da espero duzuen erantzuna?
Ez dakigu eta ez dugu batere garbi. Ohituta gaude denetarik entzutera, eta ez naiz ausartzen zer gertatuko den esaten. Momentu honetan zezenketen inguruko kontsultaren 10.000 sinadurak zakarretan daude, eta udaletik eskaera bideratzeko ardura hartu genuen. Baina orain, itxarotea tokatzen da.
Zezenketak gustuko dituzu txikitatik. Galdeketa azkenean egin, eta zezenketak kentzea erabakitzen bada, onartuko duzu?
Noski onartuko dudala. Berdin bizi naiz zezenketekin edo gabe. Txikitatik bizi izan dudan festa bat da, eta ohituta nago. Aldi berean, onartzen dut Donostian beste kultura bat dagoela. Txofre itxi zenetik Ilunben programatu ziren arte 25 urtean zezenketarik ez zen izan. Erabakitzen dena erabakitzen dela onartuko dut.
Zezenketen galdeketa bere gain hartu du Udalak. Aldiz, Uliako mintegietako hirigintza proiektuak ez du kontsultarik merezi?
Garbi izan behar da kontsultena tresna interesgarria dela, baina ezin dela gaizki erabili. Ezin dugu gauza guztien inguruan galdeketa bat egin. Ondo egiteko eta legearen barruan, prozedura konplexuak dira. Udalaren erabakia izan zen oposizioak aurkezturiko galdeketa proposamena bertan behera uztea, eskaera erreala dagoelako gazteentzako etxebizitzak egiteko.
Udaletik nola ulertzen duzue parte hartzea, eredu edo erreferenterik duzue?
Azaroan egin genuen Demokrazia Zuzen Modernoari buruzko Foro Globalean landu genuen hori. Estatu bakoitzak bere legeak ditu, eta baita kultura politikoa ere. Suitzan, adibidez, dena bozkatzen dute partaidetza handiegia izan gabe. Han beste kultura eta legedi bat dute. Esperientzia interesgarriak izan genituen foroan. Baina egin behar duguna da, beste lekuetakoa ikusi eta ikasi, eta gurean aplikatu gure errealitateari lotuta. Guretzako esperientzia ona izan zen Herritarren Kontsulta Araudia definitzea. Udaleko alderdi guztiak ados jarri ginen. Lan horrek utzitako oinarriari jarraipena eman behar diogu.