Paterak
Urtero, Mediterraneoan hildakoen kopuruak gora egiten du Europara iristeko ahaleginean. Azken hilabeteetan, Saharako kostaldearen aurrean dauden Kanariar uharteak ere helmuga bihurtu dira. Batzuetan tragikoa, itsasontzia kostaldera iristen ez denean. Kantauriko gure txokoan, ordea, albisteak kablearen edo prentsaren bidez iristen dira. Donostiako kaleetan azken belaunaldiko migratzaileen presentzia nabarmena den arren, paterek beste latitude batzuetako ontziak dirudite.
Orain dela urte batzuk, badia hain ñimiñoa zen espazio horretan, itsasontzi txiki horien hauskortasuna nabarmen geratu, eta, hondartza gertu egon arren, heriotza beti zelatan dagoela gogorarazten digun gertaera bat jazo zen, are gehiago igeri egiten jakin ezean.
Derrigorrezko soldadutzaren garaia Frantzian. 1774ko martxoaren lehenean iritsi zen Donostiara Le Roland itsasontzi frantziarra, kaskoa hondatuta. Soldaduska betetzeko, gaur egungo Dominikar Errepublika den Santo Domingoko kolonia frantsesera zeramatzan 266 gazte, gaixorik gehienak, denborale batek zigortuta. Carrouge de Nentelle itsasontziko kapitainak baimena eskatu zien agintari donostiarrei soldaduak hiriko gazteluan giltzapetzeko. Bestela, haren iritziz, gazteek lehorreratzea aprobetxatuko zuten desertatzeko. Donostiako gobernadoreak eskaera bertan behera utzi, eta Frantziako enbaxadoreak protesta egin zuen.
Hurrengo 24 orduetan, 16 gaztek itsasontzia utzi zuten hainbat txalupatan. Horietako bat Kontxako badian itota hil zen; bi berehala harrapatu zituzten, eta gainerakoek hondartzara iristea lortu zuten, atzetik Le Rolandeko gabarra bat zutela.
Lehorrean, zortzi iheslari harrapatu zituzten, baina gobernadoreak gazteak askatzeko agindu zien Donostian zeuden soldaduei. Frantziako enbaxadoreak protesta egin zuen berriro, desertoreei emandako babesagatik, eta, arazo handiagoak saihesteko, Donostiako agintariek Galiziako Ferrol portura bidali zituzten frantziar gazteak, hurrengo egunean atera zen itsasontzi batean. Litekeena da desertore haien ondorengo batzuk gure artean egotea 2021ean, Afrikatik iristen diren migratzaile berriekin nahasita oraingoan.