Bilatu
Sartu
  • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Zozketak
  • Denda
  • Hemeroteka
  • Nor gara
Bilatu
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Auzoak
      • Aiete-Miramon
      • Altza
      • Amara
      • Amara Berri-Loiolako Erribera
      • Añorga
      • Antigua
      • Bidebieta
      • Egia
      • Erdialdea
      • Gros
      • Ibaeta
      • Igeldo
      • Intxaurrondo
      • Loiola-Txomiñenea
      • Martutene
      • Morlans
      • Parte Zaharra
      • Ulia
      • Zubieta
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritzia
      • Kronikak
      • Eduki babestua
  • Astekaria
  • 20. urteurrena
  • Iritzia
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
  • Komunitatea
  • Agenda
  • Gehiago
    • ATERKI
    • Jaiak
    • Adimena
    • Nor gara
    • Gure berri
    • Txoroskopoa
    • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Nor gara
  • Publizitatea
  • Cookieak
  • Pribatutasun politika
  • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Zozketak
  • Denda
  • Hemeroteka
  • Nor gara
Sartu
Kultura

Garai bateko zortzi donostiar ezagunen inguruan ikertu du San Telmo Museoak

Estitxu Zabala
2014/01/24
Bisitarientzako biltegi berri bat ireki du museoak, hilarrien bildumaren erakusgarri gisa. Pertsonaia ezagun horien eta beste hamabosten oroitarriak jarri dituzte ikusgai.
STM, Oroitarriak.

Juan Carlos Mora dokumentalista azalpenak ematen, gaurko agerraldian. (Argazkia: E. Zabala)

San Telmo Museoak 133 hilarrik osatutako bilduma bat dauka. Bilduma horretako 23 hilarri biltegi batean jarri dituzte, bisitariek ikusteko moduan, gaurtik aurrera. Biltegia irekitzeaz gain, horietako zortzi hilerriren atzean zein pertsonaia ezkutatzen ziren ikertu dute, interesa zutelakoan, izan ere, duela bi mende Donostian garrantzitsuak izandako herritarrenak ziren. Zehazki, 2009an, Aranzadi Zientzia Elkarteko hiru ikertzailek (Miren Garcia Damau, Alfredo Moraza eta Juan Carlos Mora) San Telmoko bildumako oroitarri guztien azterketa egin zuten. Hau da, azterketa historikoa, digitalizazioa eta bakoitzaren kontserbazio-egoera aztertu zituzten, besteak beste. Hortik bildumaren ezaugarri nagusiak zeintzuk diren jaso zuten, tipologia, jatorria, datazioa, eginkizuna, titulartasuna, numerazioa eta dekorazioa zehaztuz. Bertan ondorioztatu zuten, 133 pieza horietako 14 baino ez zirela oroitarrietan inskribatutako pertsonen testuinguru ekonomiko edo sozial posibleari buruzko datuak ematen zituztenak, eta horitako zortziren jabeak Donotiako eta Gipuzkoaok gizarte-egituran garrantzitsuak izan zitezkela. Hala, ikerketan parte hartu zuen Juan Carlos Morari zortzi oroitarri horien jabeen inguruan ikertzeko enkargua egin zion museoak. Ikerketa horri esker Donostia modernoko bizitza sozial, edonomiko eta politikoaren hainbat alderdiren inguruko informazio gehiago jaso du museoak, besteak beste. Ikerketa-lana honako pertsona hauei buruzkoa da:
  • JOAN DOMINGO OIZA (1680- 1750). Sindiko prokuradorea izan zen, herri-interesen defentsari lotutako lanbidea. Ordenantza berrietako zenbait kapituluren kontra agertu zen, eta 80 egunez espetxeratu zuten, herri-matxinada bultzatu zuelakoan. Handik 6 urtera, hiriko zinpeko nagusi hautatu zuten.
  • JOSEPH DE CARRION (Donostia, 1690-1740). Familiaren bideari jarraituz, eskribau-kargua lortu zuen 1724an, aitak kargua utzi ondoren.
  • BERNARDO AGIRRE (Donostia, 1600-1674). Kapitaina, merkataria eta Ternuko arrantza-jardueren sustatzailea izan zen, eta harreman estuak izan zituen Europako negozio-gizonekin. Hainbat etxe eta baserriren jabea izan zen, eta itsas interesen eta lur-interesen arteko oreka egokiaren pertsonifikazioa izan zen. Donostiako alkate eta Gipuzkoako diputatu nagusi izan zen.
  • BERNARDA GOIKOETXEA (XVIII. mendea). Hondarribiko bi ahizpen aurkako irainengatiko salaketa bat jaso zuen, horixe bere erreferentzia bakarra.
  • JOAN ARBELAITZ (Donostia, 1560-1629). Pertsonaia esanguratsua izan zen Espainiako Gortea Donostiarekin lotzen zuen sare sozial eta politikoan. Errege-armadetako kutxazain, mezulari nagusi, hiribilduko erregidore eta Inkisizioaren Ofizio Santuko idazkari izan zen. Haren adiskideen artean, garai hartako gipuzkoar nagusiak zeuden.
  • JOAN PEREZ AGIRRE (Donostia, 1595-1653). Bere abizenaren oinetxeko jauna, garai horretako Donostiako bizitzaren adierazgarri ona izan zen; arrantzan, merkataritzan eta lur-inbertsioetan aritu zen. Ohorearekin eta nagusitasun sozialarekin zerikusia zuten hainbat auzitan ibili zen, eta hainbat kargu publiko izan zituen bere hiribilduan eta probintzian.
  • JUAN ANTONIO ZABALETA (XVIII. mendea). Nuestra Señora de Aranzazu ontziko maisu izan zen 1766an, ontzi horrek Puerto Ricora egindako bidaian. Filipinetako Errege Konpainiaren lehen bidaia Nuestra Señora de los Placeres ontziak egin zuen, Juan Antonio Zabaleta kapitainaren agintepean. Ekaitz handiak jasan behar izan zituen bidaia hartan, baina trebetasun bikaina erakutsi zuen itsasoan.
  • JUAN MARTINEZ GUARNIZO (Donostia, 1590-1642). Donostian, XVII. mendea kapitainen mendea izan zen lehen erdialdean. Itsas munduari lotutako gizon horien artean, Juan Martinez Guarnizo kapitaina nabarmendu zen. Diputatu nagusi eta Santiagoren Ordenako zaldun izan zen, eta merkataritzan eta arrantzan, itsaslapurretan zein ontzi-armadak prestatzen aritu zen. Harekin batera galdu zen Guarnizo abizena Donostian.
Juan Carlos Mora berak azaldu duenez, asko gozatu du ikerketa lana egiten. “Enkargu bat eskatzen dizutenean, zure lana ongi egiten saiatzen zara beti, baina batzuetan plazer bat izaten da, eta kasu honetan, oso ongi pasa dut lanean”, aipatu du Morak. Dokumentalistak argitu duenez, zortzi pertsonaiak garai bateko Donostiako elitearen parte ziren. Moraren hitzetan gainera, ezer gutxi jakin daiteke orduko emakumeen inguruan, ia ez baitago arrastorik, baina ikertu duenez, gizonak atzerrira joaten zirenean, euren emazteak arduratzen ziren euren negozioez. Orduko Donostiako gizartea baikorra dela zehaztu du Morak, arazoei aurre egiteko gai baitzen, baina aldi berean, liskar asko izaten zituzten euren artean. Miaka ikerketa koadernoak Oroitarriei buruzko lehen ikerketa-lan horrek bildumen ezagupenean eta hedapenean sakontzen lagun dezan, San Telmo Museoak editatuko duen argitalpen multzo bati hasiera emango dio: Miaka. Ikerketa-koadernoak. Hala, Miaka argitalpena abiaraztearekin batera, San Telmo Museoak bere bildumei buruzko ikerketa- eta hedapen-ildo bat hasiko du, formatu digitalean, bilduma horien ezagupen librea bultzatzeko. Euskaraz eta gaztelaniaz argitaratuko dira eta museoaren webgunean egongo dira eskuragarri. Miaka aldizkariaren lehen zenbakia Harrizko aurpegiak: mundu galdu bateko biografiak izango da, Juan Carlos Morak egindakoa. Bestetik, ikertutako guztiaren inguruko azalpenak emateko, Juan Carlos Morak urtarrilaren 30ean, 19:00etan, hitzaldi ireki bat eskainiko du, museoaren ekitaldi-aretoan. Sarrera doakoa izango da, edukiera osatu arte.

Azken egunetako irakurrienak

 

 

 

Donostiako azken berrien buletina

Donostiako azken berriak biltzen ditu hiru egunean behin.
Astelehen, asteazken eta ostiraletan iristen zaizu posta elektronikora.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 943-46 72 36
  • donostia@hitza.eus
  • Ametzagaña, 19 20012 Donostia
  • Nor gara
  • Publizitatea
Berriki Kudeaketa Aurreratua KUDEAKETA AURRERATUARI
DIPLOMA
  • Cookieak
  • Pribatutasun politika
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Zure babesa behar dugu Donostia den horretan aztertzen eta kontatzen jarraitzeko.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Zure babesa behar dugu Donostia den horretan aztertzen eta kontatzen jarraitzeko.