Elkarrekin Donostiak salatu du udal aurrekontuak ez diela erantzuten herritarren beharrei, eta zuzenketa aurkeztu du
Elkarrekin Donostiak kritikatu du udal gobernuak aurkeztutako aurrekontua gutxi batzuen negozioari ematen zaiola, interes orokorraren defentsaren aurrean; hau da, herritarren oinarrizko beharrak asetzearen aurrean, kalitatezko zerbitzu publikoekin, etxebizitza parke publiko nahikoarekin, larrialdi klimatikoari premiazko neurriekin eta baliabide nahikoekin aurre eginez, eta berdintasunaren arloan ezarritako helburuak betetzen direla bermatuz.
Elkarrekin Donostiak EAJ-PSEren udal gobernua kritikatu du, 2024ko aurrekontuak ez diolako “hiri feminista, iraunkorra eta kohesionatua” lortzeko beharrari erantzuten. Hori dela eta, zuzenketa bat aurkeztu dute. Arantza Gonzalez zinegotziak adierazi duenez, aurkeztutako osoko zuzenketaren helburua da udal gobernuak herritarrentzako oinarrizko eskubideetan eraginik ez izateko 180 graduko aldaketa dakarten neurriak planteatzea.
Gonzalezek garrantzi politiko handiko proposamenak azpimarratu ditu, udal aurrekontuan eragina dutenak. Etxebizitza publiko gehiago, Lurzoruaren Legeak ezartzen duen gutxienekoa gaindituz; izan ere, ezinbestekoa da hiri eremuko etxebizitza babestua gutxienez Donostian eraikitzen den guztiaren %60 izatea. Era berean, etxebizitza osoa alokairuan izatea proposatu du, “herritarrek eskatzen dutelako, legeak eskatzen duelako eta gobernuak ez duelako errespetatzen”.
Koalizioaren iritziz, herritarrentzako oinarrizko zerbitzuak azpikontratatzeko egungo ereduek enpresa pribatuentzako negozio eredu bati erantzuten diote. Horregatik, zerbitzu publikoei dagokienez proposatzen duten ildo estrategikoetako bat da gaur egun azpikontratatuta dauden zerbitzu publikoak udaletan kokatzea, “baldintza duinak eta kalitatezko zerbitzuak” bermatzeko. Era berean, azpikontratatutako zerbitzuek jarraitzen duten bitartean, kontratazio publikoaren behatoki bat proposatu dute, “kontratuen pleguak betetzen direla kontrolatzeko”.
Era berean, enplegu plan bermatu bat proposatzen dute, herritar guztiek bizitza duinak izateko baliabide nahikoak izan ditzaten. “Horri esker, hiri kohesionatuagoa izango dugu, eta gaur egungo desberdintasunekin amaituko dugu. Era berean, plan horrekin pertsonen bizitzarako garrantzitsuak diren premiak asetzea lortuko litzateke, zaintzaren edo ingurumenaren sektoreetan, esaterako”, azaldu du Gonzalezek.
Bestalde, larrialdi klimatikoa deklaratu zenetik lau urte igaro dira, eta Gonzalezek gogorarazi duenez, “gobernuak erakutsi du ez duela konpromisorik bete, ez anbiziorik, ez eta baliabideak birbideratu ere krisi klimatikoari aurre egiteko. Hondakinen sorrerari eta birziklatzeari buruzko datuek agerian uzten dute Jaurlaritzak ez duela ezarritako helburuak betetzeko gaitasunik; besteak beste, Marrutxipin, Manteon edo Errondon zuhaitzak masiboki moztea; ibilgailu pribatua hiriaren erdigunera sartzeko sarbide berriak; lurpeko aparkaleku berriak emisio gutxiko eremuetan; aipatutako eremua ezartzeko atzerapena; berdeguneak desagertzea. Horrek guztiak etorkizun oso zaila iragartzen du bero boladei, lehorteei, denboraleei eta abarri aurre egiteko orduan. Eta egoera tamalgarri horren aurrean, gobernuak larrialdi klimatikoaren adierazpena urratzen duten proiektuak errazteaz gain, errealitate horri aurre egiteko oinarrizko aurrekontu partidak murrizten ditu”.
Horregatik, gerriko berde bat sortzea, zuhaitzak mozteko epea luzatzea eta klima aldaketaren programarako aurrekontua handitzea proposatu dute. Bidegorri berriak, Dbizi estazioak handitzea, objektuen berrerabilerarako objektu-leku bat sortzea, eta hondakin frakzioak bereizten dituzten paperontzietarako partida bat onartzea proposatu dituzte.
Berdintasunaren arloan, Gonzalezek gogorarazi du berdintasunaren alorreko aurrekontuaren gastu eraldatzailearen ehunekoa aurrekontu osoaren %0,81 dela. Aldiz, EAEko Berdintasunerako Legeak planteatzen du aurrekontuen %1 gutxienez emakumeen eta gizonen berdintasunerako politikak garatzeko erabiltzea, 2030erako %1,5era handituz.
Elkarrekin Donostiak, osoko zuzenketaz gain, aurrekontuari 48 zuzenketa partzial egin dizkio, udal gobernuak aurkeztutako aurrekontua aldatzeko helburuarekin. Amaitzeko, “herritarren eta auzoen interesetan oinarritutako udal bat lortzeko beharra” azpimarratu du, “kohesionatutako hiri bat ahalbidetuko duen aurrekontu bat izango duena eta pertsona guztien oinarrizko eskubideak bermatuta izango dituena, kalitatezko zerbitzu publikoekin”.