Bilatu
Sartu
  • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Zozketak
  • Denda
  • Hemeroteka
  • Nor gara
Bilatu
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Auzoak
      • Aiete-Miramon
      • Altza
      • Amara
      • Amara Berri-Loiolako Erribera
      • Añorga
      • Antigua
      • Bidebieta
      • Egia
      • Erdialdea
      • Gros
      • Ibaeta
      • Igeldo
      • Intxaurrondo
      • Loiola-Txomiñenea
      • Martutene
      • Morlans
      • Parte Zaharra
      • Ulia
      • Zubieta
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritzia
      • Kronikak
      • Eduki babestua
  • Astekaria
  • 20. urteurrena
  • Iritzia
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
  • Komunitatea
  • Agenda
  • Gehiago
    • ATERKI
    • Jaiak
    • Adimena
    • Nor gara
    • Gure berri
    • Txoroskopoa
    • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Nor gara
  • Publizitatea
  • Cookieak
  • Pribatutasun politika
  • Harpidetu zaitez! Izan HITZAKIDE
  • Zozketak
  • Denda
  • Hemeroteka
  • Nor gara
Sartu
Jaiak
Atzera begira

Iltzea bizirik dago, eta Loiolan bizi da

lltzearen ehorzketa egiten dute urtero Loiolako jaietan, festei amaiera emateko. 30 urte baino gehiago dauzka jarduera horrek honezkero, eta Mikel Peluagak, ideia eduki zuen loiolatarrak, horren zergatia azaldu du.

Loiolako iltzea Loiolako jaietako Iltzea, Eliza kalean zintzilik, 2006an.Loiolako Bloga
Nagore Garmendia
Loiola-Txomiñenea
2024/07/26

Kartoizkoa zen duela 30 urte inguru, eta bost metroko luzera zuen; paperez betetzen zuten, eta aluminio paperarekin forratu. Hala, San Ignazio egunaren amaieran, erre egiten zuten plazan, jaien amaierako trakarekin batera.

Loiolako auzokide askok, ordea, ez dakite zergatik den iltzea, euren jaietako ikurra. Zergatik igotzen den jaien lehenengo egunean. Zergatik jaitsi, bere ehorzketaren ondoren. Ideia, ordea, duela 30 urte inguru eduki zuen Mikel Peluagak, orduko jai batzordeko kide batek, eta, gaur egun, oraindik, tradizioari eusten diote auzotarrek, uztailaren 31 guztietan. Azaldu duenez, Donostiako inauterietatik dator Loiolako jaietan iltzearen ehorzketa egitearen ideia: «Inauterietan sardina erretzen den moduan, guk iltzea erretzen genuen». 

Zaharrak berri

Auzoko kuadrilla batek hartzen zuen, urtero, iltzea egiteko ardura. Duela ia 25 urte, 2000. urtearen bueltan, ordea, gaur egun dagoena egin zuen Iñaki Coloma auzokideak, bere seme Iñakiren kuadrillari egokitu baitzitzaion iltzea egitea. Kultur etxean eraikitzen zuten kuadrillek iltzea, Peluagak esan duenez.

Baina, nondik dator, ordea, ikurra iltze bat izatearena? Zergatik da, zehazki, iltze bat? Jaietan egiten den parrandarekin lotu du Peluagak: «Parrandan irten eta biharamuneko ajeari tener clavo esaten zaio, gaztelaniaz. Guk, Loiolako jaietan, aje hori erretzen dugu, azkeneko eguneko iltzearen ehorzketan». Parke zaharrean egiten zuten hori, gaur egungo Latsarien plazan, alegia. Egun, hortxe hasi eta bukatzen da ehorzketa, baita ere, eta traka egiten dute gero, jaiei amaiera emateko. 

Plazan bizi da, orain

Txupinazoan igo izan dute loiolatarrek iltzea, Latsarien plazan. Lehen, ordea, Eliza kalean igotzen zuten, eta «festa handia» izaten zen: «Abesbatzak kantatu izan du igoeran, pregoia egiten zen…», adierazi du Peluagak. Pregoi horretan auzoko gai «sentiberak» ateratzen zirela aitortu du, barrez: «Topoko obrak izan ziren, beste batzuen artean, landu zen horietako bat». 

Aurten ere igo eta jaitsi egingo dute, urteroko legez. Plazan eskegiko dute, kandelak piztuko dituzte, eta «negar» egingo dute iltzearen ehorzketan, txarangaren erritmora. Agur esango diote, baina iltzeak bizirik jarraituko du, eta Loiolan biziko da.

Azken egunetako irakurrienak

 

 

 

Donostiako azken berrien buletina

Donostiako azken berriak biltzen ditu hiru egunean behin.
Astelehen, asteazken eta ostiraletan iristen zaizu posta elektronikora.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 943-46 72 36
  • donostia@hitza.eus
  • Ametzagaña, 19 20012 Donostia
  • Nor gara
  • Publizitatea
Berriki Kudeaketa Aurreratua KUDEAKETA AURRERATUARI
DIPLOMA
  • Cookieak
  • Pribatutasun politika
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Zure babesa behar dugu Donostia den horretan aztertzen eta kontatzen jarraitzeko.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Zure babesa behar dugu Donostia den horretan aztertzen eta kontatzen jarraitzeko.