Bazen behin Pakito izurdea, Donostiako bizilagun bat gehiago
Pakito izurdea urte luzez bizi izan zen Kontxako badian, eta donostiarrentzat eta inguruko herrietako bizilagunentzat, esperientzia bikaina zen izurdea saltoka ikustea. 2005ean hil zen, Pasai San Pedron.

Hogei urte bete dira aste honetan Pakito izurdea zendu zenetik. Azkar esaten da, ezta? Seguru asko, irakurle askoren memorian oso presente dago oraindik Pakito, eta ez da harritzekoa, zazpi urte luzez bizi izan baitzen Kontxako eta Pasaiako badietan.
Euskal Herriko izurderik ospetsuena 1998ko udaberrian iritsi zen Kontxako badiara, bere taldearengandik aldenduz. Hiru metro eta ia 300 kilo zituen Pakitok, eta Izurde handia (Tursiops truncatus) espezieko arra zen.
Berezia zen izurde horren kasua, izan ere, bere espezieko animaliek taldean ibiltzea gustuko badute ere, Pakitok nahiago izan zuen Kontxako ur barean geratu, bakarrik. Hala ere, donostiarrek eta inguruko herrietako bizilagunek berehala hartu zioten maitasuna izurdeari, eta asko gerturatzen ziren badiara bera ikusteko asmoz.
Adibidez, 2012ko uztailean, Bidane izeneko kazetari donostiar batek Camino de Donosti blogean kontatu zuen Pakitok zer garrantzi zuen berarentzat: “Aquariuma alde batean, Santa Klara uhartea aurrez aurre, eta nire baitan helburu bakarra, Pakito aurkitzea. Asmo horrekin, burua zurbil geratzen zitzaidan, edozein kezka alde batera uzten nuen eta nire buruak ez zuen ezertan pentsatzen. Hori zen egun hartan Pakito ikusita etxera joateko nuen ilusioa”.
Blog horretan bertan kontatzen duenez, Bidanek oso gustuko zituen izurdeak, eta Pakito bere maskota zela sentitzen zuen: “Norbaiten zain pipak jaten dituenak bezala, karrakelak jaten nituen nire maskotaren zain, Pakitoren zain; ez baitzen donostiarren maskota, ez, nire maskota baino ez zen. Horregatik, egun askotan triste itzultzen nintzen etxera, Pakito ez zelako agertu. Baina bere jauzi handi horietako bat ematen zuen egunean, zoriontsu itzultzen nintzen, eta ez nuen gogoratzen zerk kezkatzen ninduen, ezta zergatik erabaki nuen Pakitoren bila joatea ere”.
Eta esperientzia hori Pakitok jendearentzat suposatzen zuenaren adibide soil bat da, beste asko baitaude. Esaterako, garai hartan alkate zen Odon Elorzak izurdearen figura Aste Nagusiko ekitaldietan sartzea proposatu zuen, panpina gisa edo beste moduren batean. Eta 2004an, Eguzki talde ekologistak Hiritar Merezimenduaren Dominetarako hautagai gisa ere proposatu zuen.
2004an, Eguzki talde ekologistak Hiritar Merezimenduaren Dominetarako hautagai proposatu zuen Pakito
Azken hatsa, Pasaian
2004ko martxoan, Getaria ingurutik izurde talde bat iritsi zen Kontxako badiara, eta Pakito eurekin elkartu zen. Hainbat astez desagertuta egon zen, dagoeneko ez baitzen izurdea badian salto egiten ikusten.
Bi hilabete beranduago, Pasaian agertu zen Pakito, eta hango bizilagunek beste izen bat jartzea erabaki zuten: Rufino. Bertan pasatu zituen bere azken hilabeteak izurdeak, izan ere, 2005eko martxoaren 30ean, Pasai San Pedroko moilatik gertu flotatzen aurkitu zuten, hilda.
Garaiko kronikek jasotzen dutenez, Pablo Cermeño AMBAR elkarteko arduradunak baieztatu zuen animaliaren bizkar-hegatsaren markek, zetazeo horien aztarna digital bereizgarritzat hartzen direnak, agerian uzten zutela Pakito izurdea zela. Egindako nekropsiari esker, infekzio bat aurkitu zioten Pakitori ezkerreko birikan, eta adituen arabera, hori izan daiteke bere heriotzaren zergatia, “nahiz eta zetazeoen nekropsietan ezer ezin den guztiz baieztatu”.
Pakitoren gorpuzkiak Donostian lurperatu zituzten, Aranzadiren egoitzaren ondoan, bi urteren ondoren lurpetik hezurdura berreskuratu eta Aranzadiren osteotekan jartzeko —gaur egun, ez dago publikoarentzat ikusgai—.
Oraindik ere asko dira Donostian izurde famatuari egiten zaizkion keinuak; besteak beste, Donosti Dolphins kirol kluba eta danborrada bizirik daude, animaliaren omenez.