Mamuz betetako komunitate baten amets galduak
'Blue sun palace' filmeko fotograma bat. 
Blue sun palace
Zuzendaria: Constance Tsang · Urtea: 2024 · Herrialdea: AEB
Bateko zein besteko komunitateen bizimoduari buruzko ehunka film egin dituzte AEBetan. Italiarren, latinoen edo afroamerikarren egokitzapen prozesuak ezagutu ditugu horietan —pairatutako bazterkeria, liskarrak, martxan jarritako negozioak…—, baina izan dira migratzaile asiarrak protagonista dituzten lan aipagarri eta arrakastatsuak ere. Azken urteotan, Minari (Lee Isaac Chung, 2020) edo Everything Everywhere All at Once (Dan Kwan, Daniel Scheinert, 2022) egon dira denon ahotan, eta horien pare jartzera dator orain Blue Sun Palace.
Txinatar Urteberri eguneko festan, Amyk (Ke-Xi Wu) eta Didik (Haipeng Xu) lan egiten duten Queens auzoko (New York) masaje zentrora sartuko da gizon armatu bat, lapurreta egiteko asmoz, eta emakumea tirokatuko du ezustean. Gertaera tragiko horrek bitan zatituko du Constance Tsang zinemagilearen opera prima txalotua —Epaimahaiaren Saria irabazi du Cannesko Kritikarien Astean—, eta filmeko hiru pertsonaia nagusien beldurrak, zalantzak, amets galduak eta iraganeko mamuak erakutsiko dizkigu. Komunitate oso batenak diren mamuak.
Amets amerikarraren aurpegi ilunaren enegarren adibidea erakutsiko digu Blue Sun Palace-ek; etorkizun duin baten bila bertaratu diren arima inozenteek desesperazioaren ondorioz hartu behar dituzten erabakien erradiografia sotila bilakatuko da. Didiren heriotza aurretik sentitutako maitasun, gozamen eta poztasun sentsazio okerrak nortasun krisia ezkutatuko du, eta hori agerian geratuko da Didiren maitale ohia den Cheung (Lee Kang-sheng, Tsai Ming-liang zinemagile taiwandarraren ohiko aktorea) eta Amy lankidearen artean sortuko den harremanaren bidez. Hala, bi bikoteen —Didi/Cheung eta Amy/Cheung— topaketak bata bestearen erreplika balira bezala filmatuko ditu zinemagileak.
Espazio itxiak nagusituko dira —jatetxea, karaokea, masaje zentroa…—, oztopo bisualez betetakoak, eta horiek ikus-entzulearentzat deseroso izango den argiztapen ilun eta «zikin» desitxuratuarekin jantzitako ditu Tsangek, pertsonaien beraien eta bizi duten egoeraren proiekzio izanik. Badirudi New York hiriak atxilotu egin dituela, apartatu, nor diren eta nongoak diren beren buruari etengabe galdekatzeko. Azkenean, aurpegira begiratuko diote elkarri, kamera aurreko interakzioak guztiz sinergikoak bilakatuz.
Plano luzeen erabilerari esker, koadroan bertan zuzenean hitz egingo diote elkarri, eta bertan biluziko dira: emozioak agertuko dira, laguna zutenaren galerak utzitako hutsuneak beren nortasun pitzatua agerian utziko du. Cheung jaioterrian duen emaztearen eta alabaren hutsunea bete nahian dabil kosta ahala kosta. Amyk, berriz, ukituak egingo dizkio halaxe egin diezaiola erregutzen dion paziente bati, nahiz eta lokaleko atean argi adierazten den sexu edukia duten masajerik ez dela eskaintzen. Zaurituta daude, min dute, eta ordezkari diren komunitateko milaka migratzaileren ametsak amets izaten jarraitu beharko duela onartzea besterik ez zaie geratzen. Gizarteak bestelako patua gorde baitu haientzat.
