Bularreko minbiziaren inguruko «ikerketa gehiago» aldarrikatu du Iñurri elkarteak

Bularreko Minbiziaren Aurkako Nazioarteko Eguna izan zen igandea (hilak 19), eta, horren harira, elkarretaratzea egin zuten ehun bat lagunek Donostiako Bulebarrean eguerdian, Iñurri elkarteak deituta. Bularreko minbizia ez da arroxa lelopean, gaitz horrekin egin ohi den zuriketa arrosa (pinkwashing-a) salatu zuten, baita “ikerketa gehiago” aldarrikatu ere.
“Bularreko minbizia osasun publikoaren krisia da jada”, nabarmendu zuten: “2024an, Espainiako Estatuan 6.604 pertsona hil ziren, eta horietatik 6.513 emakumeak ziren. Urtetik urtera, kasu gehiago diagnostikatzen dira, eta gero eta emakume gazteagoetan: 2024an, 36.395 kasu izan ziren, eta 2025ean, 37.682 izango direla aurreikusten da. Espainiako Onkologia Medikoko Elkarteak ohartarazi duenez, datozen bi hamarkadetan minbiziaren intzidentzia %60ko igoera izatera iritsi daiteke, eta 2050ean %77koa. Onartezina da baliabide faltak belaunaldi osoak kondenatzea”. Horrela “ikerketarik gabe ez dago etorkizunik”, aldarrikatu zuten: “Inbertsio publiko gehiago eta gardentasunez lan egiten duten laborategiak behar dira, aurrerapenak guztiongana iritsiko direla ziurtatzeko”.
Era berean, gaitzaren alde “ezkutuena” ekarri zuten hizpidera: bularreko minbizi metastasikoa. “Hasierako faseetan diagnostikatuak diren emakumeen %30ak metastasia garatzen bukatuko du. Aldi berean, %5 eta %6 artean gaixotasuna hedatu denean jasotzen dute diagnostikoa. Gainera, metastasia tratamendua bukatu eta urteetara agertu daiteke, eta, gaur egun ere, sendaezina da”, azaldu zuten. Horrela, botikez harago, aldarrikatu zuten helburuak ezin duela izan “bizitza luzatzea baino ez, urte horiek kalitatez, duintasunez, autonomiaz eta laguntzaz bizitzeko bermea baizik”.
Minbizia gainditu osteko arreta medikua ere beharrezkoa dela nabarmendu zuten: “Minbizitik bizirik irteteak ez du aurreko bizitzara itzultzea esan nahi. Tratamenduen ondorioz aldatu diren gorputz eta buruarekin bizitzen ikastea dakar. Hala ere, osasun sistemak ez ditu oraindik behar horiek modu integralean artatzen dituzten jarraipen unitateak eskaintzen”. Ildo horretatik, “erreforma laboral eta administratibo bat” eskatu zuten, “minbizia epe luzeko gaixotasun gisa aitortuko duena, itzulera progresiboa, ordutegi malgua eta ezintasun irizpide koherenteak bermatuz lurralde osoan”. “Horrela, osasungintzaren, gizarte zerbitzuen eta lan sistemaren arteko koordinazioa” ere eskatu zuten, “bularreko minbiziari ez zaiolako ospitaleetan soilik aurre egiten, gizarte eta lan eskubideen eremuan ere borrokatzen baita”.
Horrez gain, “gaixotzen duten substantzia toxiko eta kantzerigenoen debekua” aldarrikatu zuten: “Konpromiso politiko irmoa eskatzen dugu gure osasuna gaixotzen duen industriaren aurrean babesteko. Eguneroko toxikotasunaren aurkako legeak ezartzea nahi dugu, eta substantzia horien eraginaren inguruko ikerketa gardena bermatzea. Izan ere, ‘bizitza osasuntsua’ eramateko esaten diguten bitartean, sistemak gure bizitzak pozoitzen dituen ekoizpen eredua onartzen du. Bularreko minbizia prebenitzea betebehar publikoa da, ez hautu pribatua”.
Azkenik, hasierako lelora itzuliz, pinkwashing-a salatu zuten: “Bularreko minbizia ez da lazo bat, ez da kolore bat, ezta norbanako gainditze istorioa ere. Gaitz larria da, politika publikoak, ikerketa eta zaintza eskatzen dituena. Horregatik esaten dugu ozen: aspertu gara pinkwashing-arekin. Konpromiso erreala nahi dugu, ez publizitate kanpainak”.