Zalantzak eta ziurtasunak
Oroimen historikoa aipatzen dugunean, orain dela urte asko gertatu zirenak gure egungo begiradaren bidez ezin direla aztertu azpimarratzen dugu, hau garrantzitsua iruditzen zaigulako, gehienbat politikaren arloaz aritzen garenean, gizarte bunkerizatu batean bizi baikara, eta irakurleak egoera surrealista dela pentsa dezake.
Oraingoan, 1930eko hamarkadako militantzia (XX. mendea) aipatu nahi dugu, sindikatu afiliazioari buruzkoa. CNT dela eta, beste alderdi politikoetako kideak (PSOE, EPK-PCE, EAJ-PNV, IR eta EAE-ANV) sindikatu honetan bazkideturik zeudela esan dezakegu.
Donostian, 1936ko uztailean gertatutakoaren ondorioz, konplizitate oso interesgarriak sortu ziren, hilabete pare batez jarrera atzerakoiak zituztenei irabazteak horixe lortu baitzuen. Faxismoaren aurka borrokatzeko zutabeak eta batailoiak sortzeko unean giro berezia zegoen, eta giro honek lotura ideologikoak gainditu egin zituen, oinarrian sortutako konfiantza zegoelako, kuadrilletan sortutakoa zela edo bestelako tokiko faktoreak zirela.
Lerro hauen bidez, CNTko Arrasateko bazkide bati buruzko gure zalantzak eta ziurtasunak partekatu nahi ditugu. CNTko bazkide hau bere arrebekin Gros auzoko Iztueta kalean bizi zen, eta bere izena Felix Likiniano Heriz zen.
Orain aspalditxo, Josu Txueka historialariak Gurseko kontzentrazio eremuari buruzko liburu bat argitaratu zuen, eta idazleak berak egindako zerrenda batean, Felix Likiniano EAE-ANVko kide gisa agertu zen.
«Familia politiko ezberdinen gainetik, zalantza eta ziurtasun hauek faxismoaren aurkako bidea argiztatzeko baliagarriak izan daitezela nahi dugu. Gure Euskal Herrian, CNT hortxe egongo da beti»
Felixen lotura politikoa zela eta, zerrenda hau ez zen jatorrizkoa, eta zerrenda egiteko unean akatsen bat izan zela pentsatu genuen.
Gure ikerketa lanaren ondorioz, jatorrizko zerrendaren bila abiatu ginen eta Saint Cypriengo eremuan aurkitu genuen, eta Felix Likinianoren lotura politikoa zela eta, EAE-ANVko kide gisa agertzen zen.
Gure ustez, hau ikusita, Likik Gurseko eremura hurbiltzeko modua bilatu zuen, aberkide gehienak bertan zituelako edo, agian, bere militantzia anarkosindikalista estaltzeko arrazoiren bat bazuelako.
Felixen senideekin mintzatu ginenean, Felix EAE-ANV alderdian bazkidetua zegoela ez ziotela inoiz entzun erantzun ziguten.
Eta zalantzen eremua utzita, ziurtasunak Felixen anaiaren bidez (Eduardo Likiniano) iritsi zitzaizkigun, hau ere CNTko kidea baitzen.
Eduardo zigor batailoian ofizial gisa borrokan aritu zela bagenekien. Eta 1937ko uztaileko bere nomina aurkitu genuenean, gure ustekabea sortu zen, EAE-ANVko 23 zenbakiko Euzko Indarra batailoian teniente gisa agertzen baitzen. Eta Santoñatik Puertora joan zen, eta, ahal izan zuenean, Felix eta Casildarekin batera Frantziara ihes egin zuen. 1945ean, FFIko (Forces Françaises de l’intérieur) Bataillon Basqueko kide izan zen, beti borrokan faxista eta nazien aurka, CNTko bere gainontzeko kideen moduan.
Garai nahasi hauetan, familia politiko ezberdinen gainetik, zalantza eta ziurtasun hauek faxismoaren aurkako bidea argiztatzeko baliagarriak izan daitezela nahi dugu. Gure Euskal Herrian, CNT hortxe egongo da beti.
