Alegazioa, Hiri Antolamenduko Plan Orokorraren aldaketarena, ostatu-erabilerei dagokienez, Stop Desahucios elkarteak bultzatua.
Ostatu-erabilerak modu ordenatuan murriztu behar direla planteatzen dugu, eta ez hazten utzi behar dela, modu mugatuan bada ere. Era berean, Plan Orokorraren Berrikuspena beharrezkoa eta premiazkoa dela azpimarratzen dugu, erregulazio hori bertan sartu beharko litzatekeelako. Gogoeta horiek honako puntu hauetan garatzen eta justifikatzen ditugu: LEHENENGOA.- Plan Orokorraren aldaketaren helburuei dagokienez: 2.- HAPNren aldaketaren helburuak. A.- […]
Ostatu-erabilerak modu ordenatuan murriztu behar direla planteatzen dugu, eta ez hazten utzi behar dela, modu mugatuan bada ere.
Era berean, Plan Orokorraren Berrikuspena beharrezkoa eta premiazkoa dela azpimarratzen dugu, erregulazio hori bertan sartu beharko litzatekeelako.
Gogoeta horiek honako puntu hauetan garatzen eta justifikatzen ditugu:
LEHENENGOA.- Plan Orokorraren aldaketaren helburuei dagokienez:
2.- HAPNren aldaketaren helburuak.
A.- Dauden ostatu-erabilerak eta turismo-establezimenduak finkatzea, baldin eta erabilera horiek bere garaian indarrean zeuden legezko xedapenetan ezarritako baldintzekin bat badatoz edo geroago legeztatu badira.
D.- Hiriko bizitegi-parkea lehentasunez etxebizitza-erabilerara bideratuko dela bermatzea, herritarren etxebizitza-eskubideari erantzunez eta ohiko bizileku gisa erabiltzea sustatuz, horretarako kalitate egokia duen ingurune batean. Horrek justifikatzen du bizitegi-lurzatietan eta -eraikinetan ostatu-erabilerak ezartzea mugatzen duten neurriak zehaztea, erabilera horietatik eratorritako presio berezia dela eta.
G.- Ingurumen-helburuak. a) Hiri-ingurune edo eraikin berean erabilera eta erabiltzaile-mota desberdinen arteko bizikidetza konplexutik eratorritako arazoak eta disfuntzionaltasunak ezabatzea edo murriztea, batzuetan. b) Etxebizitzetan bizi direnen atsedenerako eta intimitaterako eskubidea zaintzea, honako disfuntzionalitate hauen ondoriozkoak ezabatuz edo minimizatuz: turisten kolektiboaren jarduera propio eta bereiziak; egoiliarren eta turisten ordutegi eta erritmo desberdinak; eta abar. c) Hiri-ingurunean zein eraikinaren barruan gehiegizko presentzia edo presio turistikoak eragin ditzakeen inpaktu negatiboak (akustikoak, hondakin fisikoak) ezabatzea edo minimizatzea. . . . .
H.- Helburu ekonomikoak. Iraunkortasun ekonomikoa lortzen laguntzea, etxebizitza eskuratzea bermatuz, bai eta bestelako jarduera ekonomikoak ezartzea ere, erosketan edo alokairuan eta arrazoizko prezioetan, jarduera turistikoak eta horrek dakarren presioak aldatu eta baldintzatu gabe. .. ..
Kontuan izan behar da ofizialki 1.424 etxebizitza turistiko daudela erregistratuta, kopuru handia dela Donostia bezalako hiri batentzat, eta ez dagoela legez kanpoko etxebizitza turistikoei buruzko daturik, nahiz eta beste hiri batzuetan legez kanpoko etxebizitza turistikoak ere zifra garrantzitsuak lortu.
Bestalde, helburu ekonomikoei erreparatzen badiegu, justifikatu egin beharko litzateke beste jarduera ekonomiko batzuk ezartzera bideratutako lurzorua nahikoa eta egokia dela, arrazoizko prezioetan, jarduera turistikoak eta horrek dakarren presioak lurzoru horren ezarpena aldatu eta baldintzatu gabe. Ostatua bezalako erabilera batek ez diezaiola lurzorua kendu jarduera ekonomikoak – hirugarren sektorekoak edo industrialak – erabiltzen diren eremu globalei, ikerketa, berrikuntza, ekintzailetza eta berrikuntzaren ikuspegitik produktiboagoak diren eta kalitate handiagoko lanpostuak sortzen dituzten beste jarduera mota batzuei. Eta justifikazio hori gehiago dagokio Plan Orokorraren Berrikuspenari, Plan Orokorraren Aldaketa huts bati baino, haren azterketa-eremua ez baita maila horietara iristen.
Era berean, katalogatutako eraikinetan hotel-erabilerak ezartzeko aukerak ez du kontuan hartzen hirian adinekoen, gazteen, ikasleen eta abarren egoitzetarako eraikinen beharra, ezta, eztabaidagarria bada ere, Talent Houserena ere. Ez da hotel gehiago behar, baizik eta herritarren benetako beharrak asetzeko aukera guztiak aztertu behar dira.
Bada, Plan Orokorraren Aldaketa hau ez da eraginkorra, ez bizitegi-parkea etxebizitza-erabilerara lehentasunez bideratuko dela bermatzeko, ez proposatzen diren ingurumen- eta ekonomia-helburuak lortzeko. Ez da ulertzen testuan jasotako egungo VUTen funtzionamenduan detektatu diren arazo guztiekin haien existentzia finkatzea, gorago transkribatutako D, G eta H ataletan proposatutako helburuen lorpenean aurrera egiteko neurriak hartu beharrean. Zalantzarik gabe, aipatutako hiru helburuak lortzeko bidean aurrera egiteko neurririk eraginkorrena erabilera turistikoko etxebizitzak debekatzea da. Neurri hori ez da hain erradikala Madrilen duela urte batzuk ezarri zena: erabilera turistikoko etxebizitzetarako sarbide independentea eskatzea, eta horrek, ingurumen-arazoetan eragiteaz gain, erabilera turistikoko etxebizitzen kopurua ere murriztuko luke.
BIGARRENA.- MPGn aztertutako alternatibei buruz.
VIII.- PLANTEATUTAKO ANTOLAMENDU-AUKERAK. EGOKIA HAUTATZEA.
2.- 0 aukera. Egungo hirigintza-araubidea mantentzea.
3.- 1. aukera. Eragindako erabilerak ezartzeko erregimena liberalizatzea.
4.- 2. aukera. Hirian ostatu hartzeko eta ostatu turistikoak (modalitate guztietan) erabiltzeko debekua.
2. aukerak hiriko ostatu-erabilerak eta turismo-ostatuak erabat debekatzea dakar. Era berean, ez da esku-hartze helburu eta irizpideekin bat datorren alternatiba bat, erabilera eta bizitoki horiek modu eraikitzaile eta iraunkorrean tratatzea eta arautzea baitakarte, hirian turismoak duen egitekoaz jabetuta. Gainera, oso alternatiba konplexua da gaian eragina duten Europako zuzentarauetan (Zerbitzuen 2006/123/EE Zuzentaraua, abenduaren 12koa, etab.) eta Espainian eta EAEn transposizioa egiteko/aplikatzeko aldarrikatutako indarreko gainerako lege-xedapenetan [17/2009 Legea, azaroaren 23koa, zerbitzu-jardueretara oztoporik gabe iristeari eta zerbitzuetan oztoporik gabe jarduteari buruzkoa;
5.- 3. aukera. Eragindako erabilerak ezartzeko indarrean dagoen hirigintza-araubidea murriztea.
1. paragrafoan aipatutako erabilerak baimentzeko indarreko aurreikuspenak, ezarpen berrikoak, beherantz doitzea edo mugatzea dakar, jarraian azaltzen diren irizpideetara egokitzeko, bi zonen bereizketari lotuta:
2. alternatibatik baztertzea ez dirudi behar bezala justifikatuta. Europako hirietan neurriak hartzen ari dira, ingurumenari eta herritarren etxebizitzarako sarbideari eragiten dietenak, ostatu-establezimendu berriak irekitzeko debekua ezartzen dutenak eta arlo hori gutxitzen dutenak, Europako zuzenbidea urratu gabe.
Bestalde, esan bezala, Madrilen, aurreko korporazioak baldintza bat ezarri zuen, zalantzarik gabe MPGren helburu horiek lortzeko bidean aurrera egiteko balioko zuena: sarbide independentea. Ingurumenaren, osasunaren eta etxebizitza duina izateko eskubidearen ikuspegitik justifikatutako neurria. Gogora dezagun Donostia bizitegi-larrialdiko egoeran dagoela eta hartzen diren neurri guztiak gutxi izango direla.
HIRUGARRENA.- Generoaren araberako eraginaren ebaluazioa eta, zehazki, MPG proiektuak aipatzen ez duen zerbait: hotel-industriak sortzen duen miseria, turismoaren industria.
Dokumentuan jasotzen da:
VI.- HAPO ETA HAREN PROPOSAMENAK GENERO-IKUSPEGITIK EBALUATZEA.
Horrek guztiak protagonismo ekonomiko berezia ematen dio turismoari. Horrela, hirian sortutako BPGaren % 14 inguru dela kalkulatzen da, eta 15.000 lanpostu inguru horri lotuta daudela. …
Gogora dezagun Plan Orokorraren Aurrerapena: Donostiarako Hiri Antolamenduko Plan Orokor berriak, XXI. mendeko hirigintzaren balio eta irizpide berriekin bat etorriz, bi zutabe nagusitan oinarritzen den plana izan behar du: osasuna eta kultura.
Osasunaren zutabeari dagokionez, Lan prekarietatea Espainiako turismoan artikuluaren lerro batzuk erreproduzitzen dira, genero ikuspegitik Gema Martínez-Gayo* Violante Martínez Quintana** Urrutiko Hezkuntzako Unibertsitate Nazionala (Espainia) Vol. 18 4. zk. Or. 649-665. 2020ko urria – abendua.
Emakumeen enpleguaren ezaugarria da urtarokotasuna, lan-prekarietatea, soldata txikiak jasotzea eta prestakuntza-gabeziak izatea.
Lanaren banaketa horizontalak emakumeak biltzen ditu okupazio mota jakin batzuetan (okerrago ordainduta). Amatasun-proiektuak dituen langile gaztea izatea oztopo izan daiteke horrelako enpleguetarako (Sigüenza, Brotons, eta Huete, 2013). Beste poloan, pisu-zerbitzarien lan-prekarietatea nabarmentzen da; izan ere, krisi ekonomikoak iraun duen bitartean, haien lanaren debaluazioa, lanaldi partzialeko eta behin-behineko lanaren ezarpena eta azpikontratazioa jasan dituzte, lan-karga handiagoarekin, eta osasun fisiko eta psikikorako arriskuak areagotu dira. ..Ernest Cañadaren Las que limpiian los hoteles (2015) liburuan. Lan-prekarietatearen ezkutuko historiak, lan-prekarietate horren zati handi bat agerian geratzen da, lekukotza batzuek erakusten duten bezala: – Hautsak harrotuta gaude, pilulen bidez lan egiten jarraitzen dugu (45. or.). – Ez dugu erritmo normal batean lan egiten, beti erlojuaren kontra goaz (56. or.). – 24 logela egin behar ditugu egunero, eta 10 eta 12 irteera arte (62. or.). – Niri osasuna lapurtu didate, eta niri bezala nire lankide guztiei (70. or.). – Beti egon naiz urtez urte lanean, beti aldi baterako (87. or.). – Urtebeteko kontratua egiten dizute eta gero kalera botatzen zaituzte, bestela finko egin behar zaituztelako (93. or.). – Iritsi da une bat baldintza horiekin jada ez dudala lan egin nahi, bizitza horretan doakidala (150. or.).
Beraz, turismoan enplegua feminizatzeak pobretzera eramaten du bere lan-merkatuko arlo askotan, eta genero-berdintasuna eta emakumeen ahalduntzea lortzeko sinergietatik aldentzen den prekarizazio-arrazoietako bat da. Rubiok (2010) lau dimentsio sailkatzen ditu prekarietatean: behin-behinekotasuna (lan-harremanaren segurtasunik eza), kalteberatasuna (lan-baldintzen degradazioa), soldata-gutxiegitasuna (soldata-maila eskasak lehen mailako beharrak asetzeko), eta lan-babesgabetasuna (gizarte-babeseko prestazioen murrizketa).
Bestalde, ostatu berriak jarduera ekonomikoetarako gune globaletan — industrialak edo hirugarren sektorekoak — kokatzeak ibilbide arriskutsuak sor ditzake ostatu horietarako sarbideetan, eta auto partikularraren erabilera sustatu.
Hori guztia dela eta, ostatu-erabilerak, azken urteotan gehiegi garatu denak – etxebizitza babestuaren eta zuzkidura-etxebizitzaren hazkundearekin alderatuta –, ezin du udalerrian hazten jarraitu, batez ere turismo-erabilerako etxebizitzei dagokienez.
LAUGARRENA.- Jasangarritasun ekonomikoa
7/2015 Legegintzako Errege Dekretua, urriaren 30ekoa, Lurzoruaren eta Hiri Birgaitzearen Legearen testu bategina onartzen duena.
Artikulua 22. Hiri-garapenaren iraunkortasunaren ebaluazioa eta jarraipena, eta hiri-ingurunearen gaineko jardueren bideragarritasun teknikoa eta ekonomikoa bermatzea.
4. Hirigintza-eraldaketako jarduketak antolatzeko tresnen dokumentazioak iraunkortasun ekonomikoari buruzko txosten edo memoria bat izan beharko du, eta, bertan, haztatuko da, bereziki, jarduketak zer eragin duen beharrezko azpiegiturak ezartzeak eta mantentzeak edo horien ondoriozko zerbitzuak abian jartzeak eta emateak ukitutako herri-ogasunetan, bai eta ekoizpen-erabileretarako lurzoruaren nahikotasuna eta egokitasuna ere. .
Plan Orokorra Aldatzeko proiektuak egiten duen bezala, jarduera ekonomikoetako eremuetan – hirugarren sektorekoak eta industrialak – kokatutako lurzatietan hotel berriak ezartzeko aukera ematea, hau da, bizitegi-hirigunetik urrun dauden eta bizitegirako ez diren erabilerez inguratuta dauden eremuetan, ez dator bat iraunkortasun ekonomikoaren printzipioarekin, sortzen dituzten aparteko zerbitzuengatik, ezta ingurumen-jasangarritasunarenarekin ere, garraiobide nagusia ibilgailu pribatua izango baita. Eta, genero-ikuspegitik, segurtasun-ezaren sentsazioa edonon agertuko da.
Bestalde, lehen esan bezala, beste ekoizpen-erabilera batzuetarako lurzorua nahikoa eta egokia dela justifikatu beharko litzateke. Ostatua bezalako erabilerak, sortzen dituen arazoekin, ez diezaion lurzorua kendu jarduera ekonomikoen erabilerako eremuei, ikerketaren, garapenaren, berrikuntzaren eta ekintzailetzaren ikuspegitik produktiboagoak diren eta kalitate handiagoko lanpostuak sortzen dituzten beste jarduera mota batzuei. Eta justifikazio hori Plan Orokorraren Berrikuspenari dagokio.
Azkenik, esan bezala, turismoaren sektore ekonomikoa da kualifikazio gutxiko lanpostu gehien eta, ondorioz, soldata txikienak dituenetako bat. Horrek, zalantzarik gabe, Ogasun Publikoan eragiten du, eta horrek, alde batetik, soldata horiek osatu behar ditu langile horien oinarrizko beharrak asetzeko, hala nola etxebizitza duin eta egokia izateko eskubidea, bizigarritasunaren, elikaduraren, lehiakortasunaren eskakizunak, eta baita gaixotasunagatiko, erretiroagatiko eta farmaziagatiko bajen kasuan ere, kasu horietan biziraupenerako errenta osagarria beharko baita. . . . . .. ..
Ez dago soberan aipatzea Plan Orokorraren Aurrerapenean agerian geratzen dela udalerriko zenbait gunetan etxebizitzen gehiegizko okupazioa gertatzen dela.
BOSGARRENA.- 20 urteko epean, etxebizitza eskuratzeko arazo larriren bat duten udalerrietan bizi diren etxekoen unitate guztiekiko % 20ko gutxieneko etxebizitza-parkea lortzeko konpromisoari buruz – 12/2023 Legea, maiatzaren 24koa, Etxebizitzarako Eskubidearen aldeko 12/2023 Legea, maiatzaren 24koa, Etxebizitzarako Eskubidearen aldekoa –. …
Plan Orokorraren Aurrerapenetik, Etxebizitza Eskubidearen aldeko maiatzaren 24ko 12/2023 Legean ezarritako konpromisoa betetzeari buruzko aurreikuspena transkribatu da. Hau da, konpromiso hori ez dela beteko aurreikusten da, eta horrek udal gobernuari gogoeta eragin beharko lioke.
PLAN OROKORRAREN AURRERAPENA. Etxebizitza-premia
Etxebizitza babestua • 2020an (lizentzien informazio zehatza duen azken urtea), 3.821 etxebizitza daude babes iraunkorreko etxebizitzen kalifikazioarekin. Etxebizitza babestu horiek, udalerrian dauden etxebizitza nagusien guztizkoari dagokionez, ez dira % 5era iristen, eta % 4,88 dira. • Hiri Elkartasunaren Helburua (OSU) egiturazko neurritzat har dezakegu, etxebizitza babestuaren ehuneko jakin bat lortzeko helburutzat ezartzen duena, Eskari Indartsu eta Egiaztatuko (AFA) udalerrietan merkatu tentsionatukotzat edo baliokidetzat defini daitezkeen udalerrietarako. Espainian, Etxebizitzarako Eskubideari buruzko maiatzaren 24ko 12/2023 Legearen bigarren xedapen iragankorrean, gizarte-politiketara bideratutako etxebizitza-parkearen inguruko helburuei buruzkoan, % 20ko gutxieneko etxebizitza-parkea lortzeko konpromisoa ezartzen da erreferentzia orokor gisa, 20 urteko epean, etxebizitza-merkatu tentsionatuko eremu deklaratu diren udalerrietan bizi diren etxekoen unitate guztiekiko. Lege horrek Hiri Elkartasunaren Helburu hau Frantziako gure herrialdearen maila berean jarri du. • Aurrekoaren arabera, eta guztira 94.733 etxebizitzako etxebizitza-parke baterako (2021. urtea), horietatik % 83,08 nagusiak izanik, Hiri Elkartasuneko Helburua (etxebizitza nagusien % 20) 15.651 etxebizitza babestutan kokatuko litzateke guztira, eta horrek egungo etxebizitza babestuak lau aldiz handitzeko beharra ekarriko luke. • Indarrean dagoen 2010eko HAPOko aurreikuspenei erreparatuz gero, bertan planifikatutako etxebizitza-parkearen potentzial guztia agortzearen hipotesian, Donostian 10.249 etxebizitza babestu (BOE eta VT) gehiago lortuko lirateke, eta guztira 14.070 etxebizitza babestu lortuko lirateke. Aurrekoarekin bat etorriz, eta Plan Orokorrean aurreikusitako etxebizitzen eraikuntza osoa eginda, OSUk ezarritako helburuaren % 75era iristeko moduan egongo litzateke, % 14,76ra baino ez bailitzateke iritsiko. Hala ere, kontuan izan behar da indarrean dagoen planean programatutako etxebizitza babestuaren ia erdia MA.08 Antondegi eta AL.20 Auditz-Akular eremu periferikoetan aurreikusten zela, eta, beraz, beharrezkoa dela plangintzaren estrategia birpentsatzea eta berraztertzea etxebizitza babestuari dagokionez.
PLAN OROKORRAREN AURRERAPENA: 4.4. ETXEBIZITZA ESKURAGARRIRAKO ESTRATEGIAK: ERRESERBAK, KALIFIKAZIOA ETA EROSKETA
Irizpide horiek kontuan hartuta, etxebizitza babestuaren gutxieneko erreserbak modu orokorrean dimentsionatzea proposatzen da, eta, oro har, etxebizitza babestuaren erreserbaren ehunekoa handitu behar da, jarduketen bideragarritasun ekonomikoak Euskadin indarrean dagoen legeriak adierazten dituen gutxienekoak handitzeko nolabaiteko maniobra-marjina duen lekuetan, 20 urteko epean etxebizitza-parke nagusiaren % 20 babes publikoko erregimenen baten pean egoteko erabakia bete ahal izateko. Horrek Donostiako udalerrirako 19.000 etxebizitza babestu inguru lortzea ekarriko luke, gaur egun udalerriko etxebizitzen % 94,13 nagusiak baitira. Donostiako Etxebizitza Planaren arabera, hiriak 3.800 etxebizitza inguruko babes iraunkorreko etxebizitza babestuen parkea du, eta Bizitegi Plangintzako Unitateetan erreserbak eginda, 6.400 etxebizitza gehiago lor daitezke, guztira 10.200 etxebizitza babestu osatuz. Etxebizitza horiei etxebizitza potentzial guztiak gehituko balitzaizkie lehen deskribatutako estrategia lausoan, 14.600 etxebizitza babestu inguru egongo lirateke, baina oraindik ez dira iristen Etxebizitza Eskubidearen Legeari buruzko Estatuko testuan aipatutako etxebizitza nagusien % 20ra. -Pag 138-
Horregatik guztiagatik, alegazio hauetan azaldutako irizpideak har daitezela eskatzen da. Irizpide horiek honela laburbiltzen dira: ostatu-erabilerak modu ordenatuan murriztu behar dira, bereziki turismo-erabileretarako etxebizitzei dagokienez, eta ez hazteko, modu mugatuan bada ere; eta Plan Orokorraren premiazko Berrikuspena bultzatu behar da, erregulazio hori bertan sartu beharko litzatekeelako.
