Deitu diezaiogun berriro Anoetari
Javier Olaverriren testu bat argitaratu dugu hemen. Berri ona da gure Anoeta Estadioko Reale Arenako kartela kentzea. Anoetaren izena berriro ez aldatzea helburu ona da. Zenbat donostiarrek onartuko genuke, adibidez, Bretxako merkatariek merkatuaren izena aldatzea eta horren ordez arropa marka bat jartzea? Bat ere ez, eta, izatez, legez ezinezkoa litzateke hori egitea. Eta, hala ere, […]
Javier Olaverriren testu bat argitaratu dugu hemen.
Berri ona da gure Anoeta Estadioko Reale Arenako kartela kentzea. Anoetaren izena berriro ez aldatzea helburu ona da.
Zenbat donostiarrek onartuko genuke, adibidez, Bretxako merkatariek merkatuaren izena aldatzea eta horren ordez arropa marka bat jartzea? Bat ere ez, eta, izatez, legez ezinezkoa litzateke hori egitea.
Eta, hala ere, udal ondasun baten maizter batek, Anoetako Estadioa, aldatzea ez ezik, diru asko irabaztea ere lortzen du aldaketarekin, eta horregatik ezer ez ordaintzea. Ez da legezkoa, baina “Reala da”, eta hori, gure politikarientzat, legea baino garrantzitsuagoa da.
Gertatutakoa ulertzeko, pixka bat atzera egin behar da. Realak 1993an lortu zuen Udalak Anoetako alokairua ia osorik diruz laguntzea. Realaren beraren kontabilitatearen arabera, estadio horren merkatu prezioa 1.595.600 eurokoa izan beharko litzateke (1988tik) urtean, baina Udalak 78.882 euroren truke bakarrik alokatu zion urtean. Errealak berrogei urteko alokairua ordaintzen du aldez aurretik, eta horri jendeak 500 milioi pezeta (2,8 milioi euro) esaten dio, klubak “emandakoak”. Berez, ez ziren estadiorako “ekarpenak”, alokairua aldez aurretik ordaintzea baizik. Eragiketa horrek 60,7 milioi euroko dirulaguntza ekarri zion Realari, eta horrela agertzen da bere kontuetan.
Realak 2016an Estadioa berritzea erabaki zuenean, hurrengo 40 urteetako alokairuan beste dirulaguntza bat lortu nahi izan zuen, eta, zoritxarrez, lortu zuen. Baina, une hartan, Europako lehiaren legeak gogorragoak ziren, eta ez zuten onartzen administrazio batek enpresa pribatu bati diruz laguntzea, aldez aurretik Europako Batzordearen baimena izan gabe. Reala eta Udala baimen hori lortuko ez zela jakitun zirenez, legezko kamuflaje eragiketa bat pentsatu zuten.
Horrela, Goia jauna buru zuen Udalbatzak Anoeta Kiroldegia SA izeneko enplegaturik gabeko enpresa bati eman zion estadioa dohainik. Enpresa hori zuzenbide pribatuak arautzen du, enpresa arrunta balitz bezala, eta haren administrazio-kontseilua, kasualitatez, Goia jaunak berak eta eragiketan parte hartzeko prest zeuden zinegotziek osatzen zuten.
“Enpresarien” jantzi berriarekin, Goia jaunak eta zinegotzi horiek estadioa alokatu zioten Realari 2074ra arte, eta, berriro ere, Europako Batzordetik pasatu ez zen oso diruz lagundutako prezioarekin. Nahiz eta inoiz ez den ofizialki kuantifikatu diru-laguntza horren balioa, nire estimazioa da urtean gutxienez hiru milioi direla.
Tranpa agerikoa zen, baina herri honetan daukagun justizia daukagu, eta udal altxorraren abusu hori eragozteko administrazioarekiko auzien jurisdikziora jo zenean erantzun zitzaigun operazio hori enpresari pribatuen arteko eragiketa bat zela, eta, beraz, ez zegoela haien kontrolaren mende.
Baina Realari ez zitzaion nahikoa iruditu alokairu murriztuko dirulaguntza hori, eta lana biribildu nahi izan zuen. Eta biribiltzea izan zen kontzesionarioarekin negoziatzea, ez Udalarekin, Estadioaren izena aldatzeko eskubidea, eta horregatik kobratzea kontzesionarioari eta, are gutxiago, Udalari euro bakar bat ere ordaindu gabe. Jakina denez, Reale Arena aseguru konpainiarekin Estadioaren izena ustiatzeko egindako akordioak urtean 850.000 euroko diru sarrerak dakarzkio Realari, BEZa barne.
Eta horrela, Estadioko maizterrak, Realak, alokairuarekin dirua irabazten duen emaitza absurdora iristen da. Azken sei urte hauetako bakoitzean Realak 78.882 euro baino ez ditu ordaindu Anoetako alokairuagatik, eta 850.000 euro sartu ditu Estadioaren izena alokatzeagatik. Ba al dago administrazio bat hobeto toreatzen duenik?
Anoeta Kiroldegia SAk, hau da, Goia jaunak eta bere eranskinek, ez dute eraikin publikoaren izena aldatzeko eskubiderik, La Perla, Bretxa edo Illunbeko kontzesionarioek ez duten bezala, udal emakiden tituluak ez duelako eskubide hori jasotzen eta, edukiz gero, Udalaren aldeko kanon bat ezartzeko orduan baloratu beharko litzatekeelako, baina ez zen halakorik egin.
Beste hiri batzuetan, espazio publikoak alokatzeko ideia probatu da, udal-altxorrari diru-sarrera berriak emateko modu gisa. Madrilek, adibidez, metro geltoki baten izena alokatu zuen. Oro har, emaitza ez da ona izan eta bertan behera utzi da, herritarrek ez baitute begi onez ikusten hiria deskribatzen duten eta bertako biztanleentzat erreferentzia kultural garrantzitsuak diren lekuen izena aldatzea. Baina negozio horietan behintzat bermatzen zen bildutako dirua Udalera joango zela, hau da, herritarrengana. Hemen ez, hemen Estadioaren izena merkantilizatzeagatik lortutako dirua Realean geratzen da. Oharra.
Hain ohargarria, non gai hau negozio eskolaren batean ikasten baita, eta uste dut, baita UCOn ere. Baina, egia esan, ez idazkariek, ez artekariek, ez fiskalek, ez dute bekain bakar bat ere mugitu lehenago horrelako burugabekeriarik.
Zer gertatuko da orain? Aperribay jauna beste sponsor baten bila ibiliko da. Beharbada zure lankide armagileren batengan pentsatu dut, gerra hau hain modan dagoen honetan. Nolakoa izango litzateke, adibidez, “Minas y Morteros Pum” kartela?
Sé que entre los aficionados de la Real han surgido voces que exigen respetar el nombre de Anoeta y, quien sabe, a lo mejor un secretario, un interventor o un fiscal se atreve a repasar la historia de este contrato y sacar las consecuencias adecuadas. Todo sea Para que volvamos a llamar Anoeta a Anoeta.
