“Bezero asko, erostera baino gehiago, mimoen eske datoz, eta hori egoera honetan kudeatzea zaila izango da”
Eskulanen Etxeak ateak ireki zituen berriz ere astelehenean. Segurtasun neurriak direla eta, lan egiteko modua aldatu egin da Ines Matxiarena eta bere ahizpentzat. Honek bere abantailak eta desabantailak ditu.
Ines Matxiarena Eskulanen Etxean. (Argazkia: Maite Reizabal) Goizeko hamaiketatik eguerdiko ordubatak bitartean, Elkano kalean, hamar bat pertsonako ilara bat ikusi da egunero-egunero, zain, segurtasun distantzia errespetatuz. Eskulanen Etxeak astelehenean ateak ireki zituen berriro, eta itxialdian josi eta josi aritu diren pertsona asko irrikaz daude material berria erosi eta josten jarraitzeko. Itzulerak bere ezaugarri positiboak eta zailtasunak izan ditu Ines Matxiarena saltokiko arduradunetako baten ustez.
Nolako izan da itxialditik lanera itzultzea?
Langile bezala, gogorra. Bi hilabete lan egin gabe egon ondoren, galduta sentitu gara. Bestalde, saltzeko modu berri batera ohitu behar zara. Nolabait erosoa da, gehienez hiru bezero sar daitezkeelako aldi berean, bat saltzaile bakoitzeko, eta gainontzekoek kanpoan itxaroten dutelako. Zentzu horretan lasai egiten duzu salmenta. Denda honen ezaugarrietako bat da, hain zuzen ere, denbora dezente pasatzen duzula bezero bakoitzarekin, aukeratu eta begiratu egin behar duelako, besteak beste. Baina aldi berean, esfortzu gehigarri bat eskatzen du egoera honetan, arreta handia jarri behar duzulako materiala uki ez dezaten eta ukitutakoa alkoholarekin garbitu behar delako. Horrez gain, bezero askok kontaktua behar dute. Gaur betiko bezero bat etorri da, 90 urtekoa, eta ni ukitzeko irrikan zegoela nabaritzen nuen. Bezero asko, erostera baino, mimoen eske datoz, eta hori egoera honetan kudeatzea zaila izango da.
Aste honetan, dendako kanpoaldean, ilara luzeak ikusi dira eguneko zenbait ordutan. Jende gehiago dator erostera ala lan egiteko moduagatik sortzen dira ilarak?
Lan egiteko modua da, argi eta garbi, ez jende gehiago datorrela. Gutxiago ere ez; kopuru berdintsua etorri dela esango nuke. Dena den, denda kanpoan ilara izatea espero genuen, hau guztia gertatu aurretik saltoki barruan jende asko pilatzen zelako. Egia da emakume asko josten aritu direla itxialdian, etxean zeukaten materiala aprobetxatuz, eta artile berriak edo bukatutako hariak, gomak eta abar erosteko gogoa zutela nabaritu da. Azken batean, gure bezeroen gehiengoa adineko pertsonak dira eta ez dute internet bitartez erosten. Astelehenean, asko nabaritu zen hori. 130 bat emakume etorri ziren egun hartan material bila. Dena den, astelehenetik gaurdaino baretzen joan da. Asteartean 100 bat etorriko ziren, eta atzo eta gaur 80 bat egun bakoitzean.
Nortzuk ari zarete lanean?
Hiru ahizpak itzuli gara lanera momentuz, egoerari apurka-apurka buelta emateko. Bi hilabete diru-sarrerarik jaso gabe egonda, normaltasunera itzultzeko denbora beharko dugu. Horregatik erabaki genuen ordutegia aldatzea, ordu kopurua kontzentratuz, ondoren etxera deskantsatzera joateko aukera izateko.
Zer ari zarete saltzen batik bat?
Gomak, josteko hariak, kotoizko puntua eta trikota egiteko materiala, zeharkako oihalak eta kremailerak. Alegia, josten aritzen den norbaitek bere egunerokotasunean behar dituen oinarrizko gaiak. Dendako beste material batzuk ez dira saldu, baina gauza bereziagoak dira. Jostontziak, adibidez.
Telefono bitartezko eskaerak jasotzen ari zarete?
Baten bat bai, baina asko jota halako hamar bat jaso ditugu egunean.
Sorpresarik eraman duzue espero baino gehiago saltzen ari zareten produkturen batekin?
Horrekin baino, sorpresa handia izan da jende asko maskarak egiten ari dela ikustea. Berrerabili daitezken maskarak nahi dituzte zenbaitek, azken batean, kirurgikoak edo FFP2ak bota egin behar direlako. Horregatik ere saltzen ari da hainbeste goma. Are gehiago, goma gabe gelditu gara. Eta eskaera egin badugu ere, biltegian ere amaitu zaie. Beraz, ziurrenik, oro har, goma da gehien saltzen ari den joskintza produktua.
Gomaz gain, material gehiago eskatzeko beharra duzue orain?
Bai, baina momentuz mertzeriari lotuta egin ditugun eskaera batzuk ez zaizkigu iritsi, hornitzaileak ere geldirik egon direlako eta martxan jartzeko denbora behar dutelako. Dena den, adibidez, udako jertseak egiteko kotoiak eskatu ditugu eta horiek bai, datorren asterako iritsiko direla uste dugu.
Itxialdian denda itxita bazegoen ere, laguntza eskatzeko idatzi dizuete hainbat bezerok. Zein motatako kontsultak izan dira?
Eskulanen etxe aurrean asteartean zegoen ilararen zati bat. (Argazkia: Maite Reizabal)
Adibidez, jertse bat nola egin edo nola jarraitu. Lanean ari ginen galdetzeko ere idatzi digute. Eta noski, ez geunden lanean, ez baikara lehengaiak, nahiz eta adineko pertsona askorentzat bagaren. Egia da denda ireki baina bi aste lehenago materiala etxeetara bidaltzen hasi ginela, betiere zerbait zehatza eskatzen baziguten. Kontua da dendara etorri ohi diren bezero asko aholku bila datozela — zein kolore erabili, nola nahastu edo zein loditasun behar duten—, eta hori internet edo Whatsapp bitartez eskaintzea oso zaila da.
Orain dendara etortzen ari direnak ohiko bezeroak dira?
Gehienak, bai. Hala ere, gure bezero nagusiak Gipuzkoa mailakoak dira, ez hainbeste Donostiakoak, eta hori nabari dugu. Faltan botatzen ditugu. Telefonoz deitu dute, eta baten bati bidalketak egin dizkiogu. Orain euren herriko dendetara joko dute ziurrenik, eta hori berri ona da, baina faltan botatzen ditugu.
Ikastaroak ere eskaini ohi dituzue. Horiekin zer egingo duzuen pentsatu duzue?
Gaur bi bezerok galdera berbera egin didate. Momentuz, ez, eta ez da erraza izango. Normalean, puntuko ikastaroa eta kakorratz ikastaroa eskaini ohi ditugu. Kakorratz ikastaroa gure adineko pertsona batek gidatzen du, eta binaka berreskuratzeko aukera izan dezakegu agian. Baina puntuko ikastaroa geure amak eta bere lagun batek gidatzen dute, eta 80 urte inguru dituzte biek. Are gehiago, ikastarora etortzen direnak ere adineko emakumeak dira eta askok kontaktua behar dute. Beraz, horretan ezin gara arriskatu. Pena handiz, baina momentuz urrun ikusten ditugu.
Datozen asteetan salmentak baretuko direla aurreikusten duzue?
Bai. Zalantzarik gabe. Aste honetan dagoeneko ikusi dugu egunetik egunera nola jaitsi diren. Eta gainera, eguraldiak ere eragingo du. Azken batean, uda gerturatzen ari da. Jendeak kalean egoteko eta paseatzeko erabili nahiko du denbora, ez josteko.
