"Desegiteko erabakia ez da katarsi bat izan, pixkanaka gorpuzten joan den zerbait baizik"
Bere sorreratik hogei urte bete direnean, Medeak talde transfeministak bere jarduna etetea erabaki du.
(Argazkia: Joseba Parron San Sebastian) Taldeak bide luzea egin du, eta Donostian, Euskal Herrian, zein atzerriko hainbat txokotan borroka transfeministaren erreferente bilakatu dira. Ana Txurruka ‘Txurrus’-ek, Kattalin Minerrek, Lore Lujanbiok, Nagore Iturriozek eta Josebe Iturrioz ‘Itu’-k osatu dute Medeak.
Agur komunikatuan esaten zenuten zaila dela taldea desegiteko «arrazoi bat eta bakarra» bilatzea. Zeintzuk izan dira zuen jarduna eteteko arrazoiak?
Josebe Iturrioz, Itu (J.I.): Nik esango nuke kausa asko daudela. Medeak oso talde berezia izan da: geneukan funtzionatzeko modua testuinguru jakin batera lotuta zegoen, eta talde txiki eta itxia izan gara. Egiteko modu jakin batzuk izan ditugu, eta denborak aurrera egin duen heinean konturatzen joan gara lagun talde bat ginela, baina generamala denbora asko politikoki guztiz funtzionatu gabe. Esan dezakegu une batean laguntasuna eta alderdi politikoa nahastu egin zirela. Gainera, ez dugu belaunaldi berriak erakarri eta taldean jende berria sartzeko lanketarik egin.
Beti errespetatu nahi izan ditugu guztion interesak, eta bakoitza interesatzen zitzaion gauzetan ari zela ikusi genuen. Orduan, asko sakabanatzen ginen beste esparru horietan, eta ez horrenbeste gurean. Hortaz, Euskal Herriko azken jardunaldiak bukatu eta gero [Euskal Herriko V. Topaketa Feministak] erabaki genuen bazela une polit bat onartzeko politikoki ez genuela lehen bezala funtzionatzen.
Testuinguru politikoa asko aldatu da, eta askok esan digute inoiz baino beharrezkoak garela orain, mahai gainean dauden eztabaidengatik. Baina iruditzen zitzaigun belaunaldi berriak hor daudela, eta gutako bakoitzak bere borroka jarraitzen duela feminismoan.
Medeak talde transfeministak hogei urte bete ditu aurten, eta «modu adostuan» erabaki dute taldearen jarduna etetea. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Erabakia hartu ondoren, nola sentitzen zarete? Dolua egin beharko duzue?
Lore Lujanbio (L.L.): Ituk esan duenaren harira, nik nabarmenduko nuke afinitate talde bat izan garela. Afinitate taldeak sortzen dira testuinguru familiar eta politiko jakin batean, eta intentsuak izaten dira normalean. Nik uste dut horrelako talde bat denbora luzean sostengatzea ez dela gauza erraza izaten. Orduan, horrelako ezaugarriak dituen talde batek hogei urteko ibilbidea egitea sekulakoa iruditzen zait. Gainera, erreleboa izateari dagokionez, iruditzen zait beste egitura mota batzuk dituzten taldeetan jende berria sartzea errazagoa dela.
Nagore Iturrioz, Medeakeko kidea. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Desegiteko erabakia bakoitzak modu desberdin batean bizi dugu. Nire kasuan, erabaki honek dakar Medeak orain arte ezagutu eta bizi dugun moduan desagertzea, baina ez da argi eta garbi bukaera bat. Beste gauza askoren hasiera moduan ere ikusten dut, eta uste dut komunikatuaren tonua ere hortik zihoala. Bizi proiektuekin bezala, proiektu politikoak amaitzean doluak egin behar direla uste dut, eta niri oso polita iruditzen zait itxiera denok batera egitea. Adostutako erabaki bat izan da: denok argi ikusi dugu.
Kattalin Miner (K.M.): Ez da bat-batean hartutako erabaki bat izan: desegiteko erabakia ez da katarsi bat izan, pixkanaka gorpuzten joan den erabakia baizik. Bakoitzak bere erritmoan egin du prozesua, eta ez da kontu berri bat: aspalditik ari gara horren inguruan pentsatzen, eta esango nuke dolua eginda dagoela. Gainera, adostutako erabaki bat izan da, ez da haustura bat izan. Horrek ez du esan nahi une erraza denik, izan ere, orain geure buruak beste leku batean kokatu beharko ditugu esfera politikoan eta pertsonalean.
Askorentzat transfeminismoaren aitzindariak izan zarete Euskal Herrian. Hala sentitzen zarete?
Ana Txurruka, Txurrus (A.T.): Hasi ginenean, feminismoaren barruan beste gai batzuk lantzeko beharra sentitzen genuen, baita agenda feministan jorratzen ziren gaiak beste ikuspegi batetik landu nahi genituela ere. Sentitzen genuen beharra zegoela haize berriak sartzeko. Une horretan belaunaldi aldaketa bat izan zen mugimenduan, eta lehen ilaran egon ginen. Esango nuke haize aldaketa horren beharra, oso modu kolektiboan bizi zela, bai Euskal Herrian, baita Espainiako Estatuan ere. Orduan, aitzindariak gara, baina oso lagunduta egin dugu horra iristeko prozesua.
Nagore Iturrioz (N.I.): Nik uste dut aitzindari hitzak ardura gehiegi suposatzen duela guretzat. Sentitzen genuen garai haietan ez zegoela bizirauteko leku politikorik guretzat. Esfera pertsonala politikoa delako ideia oso barneratuta daukagu, eta zentzu horretan, bizirauteko leku bat sortzeko beharra sentitzen genuen, gure nortasuna eta gure errealitatea azaleratu ahal izateko. Behar horrek bultzatuta, burbuila bat sortu genuen, baina ez dut uste horrela sentitzen ginen bakarrak ginenik.
Zeintzuk izan dira urte hauetan guztietan agenda feministan jarri dituzuen gai eta praktika politikoak?
A.T.: Nik uste dut jorratu ditugula feminismoan betidanik izan diren gaiak, baina beste ikuspegi batetik. Gaietako bat izan da, argi eta garbi, indarkeria. Indarkeria matxistaren inguruko hausnarketak egin ditugu, eta landu dugu, batez ere, indarkeria horien aurrean gure erantzunak nolakoa izan behar duen.
Ana Txurruka, ‘Txurrus’, Medeakeko kidea. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Halaber, prostituzioa oso gai potoloa izan da beti, eta eztabaida asko eragin dizkigu. Guk zerbait esan nahi genuen horren inguruan, eta agenda feministan txertatzea lortu genuen. Bestalde, sexuarekiko ere bagenituen gauzak esateko. Iruditzen zitzaigun bazegoela feminismo hegemoniko bat, eta badirudi oraindik mantentzen dela, sexuarekin nahiko kontserbadorea zena. Beste irakurketa batzuk egin nahi genituen sexuaren inguruan, jabekuntzatik eta lesbianismo politikotik. Orduan, lehen ilaran jarri genuen gai hori, une horretan oso garrantzitsua iruditzen zitzaigulako. Bazterretara jo dugu beti, bazterretako moduak eta gaiak landuz.
N.I.: Txurrusek esan duenarekin lotuta, plazerarekin lotutako aldarrikapen asko egin ditugu. Nik uste dut Euskal Herrian oso modu serioan egiten zirela aldarrikapenak, eta plazeretik eta mamarratxa izaeratik egiten genituen guk. Orain denok esaten dugu erraz iraultza dantzan egingo dugula, Emma Goldmanen esana gure eginda, baina garai hartan ez zen horren erraza.
J.I.: Dantza agian egiten zen, baina beste gauza asko ez ziren horren ohikoak, esaterako, pornografia performanceak. Gorputzak kalean jartzeko moduak landu genituen, baita trabestismoa eta transexualitatea ere. Gaur egun pil-pilean dauden gaiak dira, baina garai haietan arrarotzat gintuzten askok, gai horiek plazaratzeagatik. Hala ere, nik azpimarratuko nuke jende askok beharrezkoa zuela hori Euskal Herrian.
L.J.: Bazen garai bat non gai horiek bazter batean zeuden, inertzia patriarkalak hori eragiten duelako, eta nik uste dut zentralitate politiko batean kokatu genituela, gure diskurtsoekin eta gure ahotsetatik. Gainera, nik nabarmenduko nuke erregimen heterosexuala eta identitate bolleroa politiko gisa ulertzeko egin dugun lana.
K.M.: Nik gehituko nuke queer teoria ezagutzen joan ginen heinean, sartu genuela teoria hori hemengo feminismoan. Baina ez hori bakarrik: queer teoria ikuspegi feminista batetik irakurtzen hasi ginen. Bi noranzkoko ekarpen bat dela uste dut. Guk queer teoriatik egindako irakurketak feminismoz busti nahi genituen, eta askok esan dezakete mugimendu feministan biboteak eta zartailuak sartu genituela, baina Medeakek queer teorian irakurketa feminista asko sartu ditu ere. Nik uste dut beti egin izan dugula ikuspegien arteko zubi lana.
Urte hauetan guztietan aliantzak sortu dituzue han eta hemen, hirian bertan, Euskal Herrian, zein atzerrian. Zein aliantza nabarmenduko zenituzkete Donostian?
J.I.: Aliantza pila bat josi ditugu, eta denak nabarmenduko nituzke. Gure aldarrikapenak ez dira oso ohikoak izan, baina koordinakunde ohikoetan egon izan gara ia beti. Garrantzitsua eta graziosoa da gu Plazandreoken hasi ginela, feminismo klasikoan. Nik aliatu asko aipatuko nituzke: Bilgune Feminista, EHGAM, Garaipen, Arrats, eta hainbat sindikatu, besteak beste.
Josebe Iturrioz, ‘Itu’, Medeakeko kidea. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
A.T.: Saiatu gara aliantzak egiten oso desberdinak ziren taldeekin, baita horiekin bat egiten zuten puntuak bilatu eta hortik eraikitzen ere. Ez ditugu bilatu gure berdinak ziren aliatuak, pentsatzen dugulako aniztasun horretan aliantzak egitea posible dela. Horrek potentzialitate handia du.
Eta Donostiatik kanpo?
J.I.: Bartzelonan aliantza asko eraiki genituen garai batean. Gainera, ez zen soilik talde politikoekin izan, baita praktika artistikoak egiten zituzten zelulekin eta pertsonekin ere. Burura etortzen zaizkit Post-op, Quimera Rosa, Orgia, eta abar. Era berean, Espainiako Estatuko talde batzuk aurrez aurre ezagutu ez arren, sare beraren parte ginenez, afinitatea izan dugu haiekin; esaterako, Galizako Maribolleras Precarias, Madrilgo La acera de enfrente eta Guerrilla Travolaka, besteak beste. Trans despatologizazioaren aldeko borroka hasi genuenean eratu genituen aliantza gehienak.
Gogoratzen naiz Garaipenekin egin genituen jardunaldi batzuk, eta horietara etorri zen sareko jende asko. Orduan idatzi genuen manifestu transfeminista, eta jende askok sinatu zuen. Nabarmenduko nituzke pertsona batzuk: Laura Bugalho, Juana Ramos, Cristina Garaizabal, Itziar Ziga eta Paul Preciado. Era berean, Espainiako Estatutik kanpo ere izan ditugu aliatu ugari, Ekuadorren, adibidez, Eli Vazquez. Azpimarratuko nuke lotura asko egin ditugula, eta askotariko pertsona eta taldeekin gainera.
Artelekun izan genuen aktibitateari esker horietako aliantza asko indartu egin genituen, esparru politikotik zetozenak, baita artistikotik zetozenak ere.
Espazio fisikoei dagokionez, leku kutunen bat duzue hirian? Non bildu izan zarete?
N.I.: Ituk esan duenari jarraituta, Artelekurekin izan dugun lotura guretzat ezinbestekoa izan dela uste dut. Esaterako, Artelekun Pornopunk jardunaldiak sortu zirenean, guztioi zabaldu zitzaigun ate berri bat, aukeraz betetako mundu bat.
Bestalde, Emakumeen Etxea guretzat etxe bat izan da. Sorreran parte hartu genuen, eta gaur egun erabili egiten dugu, taldeko batzuek besteek baino gehiago. Orokorrean oso garrantzitsua izan da guretzat, eta askotariko taldeekin elkarlanean aritzeko aukera eman digu.
Era berean, beste espazio ez horren ofizialetan ere bildu izan gara asko, adibidez, etxeetan, Rekalde tabernan eta Garraxi tabernako terrazan. Eta nola ez, kalean. Hain zuzen, kaleak geure egitea izan da gure helburuetariko bat.
Guk transfeminismoa beti transbertsalitatearekin lotu dugu. Transnazionalak izan gara gure praktika politikoa ez dugulako bakarrik Donostian egin, eta translokalak izan gara ez garelako leku bakar batean bildu.
Medeakek makina bat aldiz jarri du jomugan Eliza, bere diskurtso, mobilizazio zein ekintzetan. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Halaber, belaunaldi desberdinekin konpartitu duzue borroka. Belaunaldi gazteengana iristeari garrantzia eman diozue?
L.L.: Nik uste dut Medeaken ezaugarri indartsuetako bat izan dela, askotariko aliantzak eraikitzeaz gain, praxi politiko oso anitza izatea: kaleak hartu, jaiak politizatu, eta postpornoa eta gorputzak asko erabiltzetik, koordinakunde klasikoenetan parte hartzeraino. Eta bide horretan azpimarratuko nituzke gazteekin egin ditugun ikastaro, tailer eta prozesuak. Kattalinek eta biok hamar urteko aldea dugu beste hiru kideekin, eta haiek ezagutu genituen horrelako ikastaro bat eskaintzen ari zirenean Hernanin. Guretzat iraultza moduko bat izan zen. Feminismoa ezagutzean erabat gurutzatzen gaitu, eta hori gertatu zitzaigun guri. Orduan hasi ginen herrian gauzak egiten.
Lore Lujanbio, Medeakeko kidea. (Argazki: Joseba Parron San Sebastian)
Gure taldearen amaieran zerikusia ere badu horrek. Nik uste dut azkenaldian jende gaztearekin lotura izan dugunean ikusi dugula badagoela nolabaiteko erreleboa, ez gure taldearentzat, mugimenduarentzat baizik. Gainera, sentitzen dugu gu ere birkokatu gaitezkeela sortzen ari diren espazioetan.
N.I.: Lorek Hernani aipatu duela aprobetxatuta, esan nahiko nuke Medeak talde itxi bat izan arren, gure inguruan pertsona asko egon direla hogei urte hauetan. Gure parte sentitu dira pertsona asko uneren batean edo bestean, eta gu asko lagundu gaituzte. Guk bostok itxi dugu Medeaken ibilbidea, baina gure inguruan pertsona garrantzitsu asko egon dira.
Belaunaldi zaharragoekin ere izan duzue lotura estua, esaterako Plazandreokekoekin.
A.T.: Askotariko jendearekin aliantzak egitea oso garrantzitsua izan da guretzat, eta horren oso adibide garbia da Plazandreok. Haiek oso markatuta zeukaten haien helburu politikoa, baina gurekin guztiz bat egin ez arren, asko aritu gara elkarlanean. Azken finean haien proiektu politikoan sinesten dugulako izan gara horren parte, eta nahiz eta ez izan gure helburu garrantzitsuena, hor egon nahi genuen.
Nik uste dut hori gertatu zaigula gauza batekin baino gehiagorekin, baita politika instituzionalarekin ere. Ez da gure helburu nagusia izan, baina ibilbideko hainbat unetan interesgarria izan da guretzat, kritikak eta ekarpenak egin nahi genituelako esparru horretan ere.
K.M.: Medeak ez da inoiz talde instituzional bat izan, baina horrek ez du esan nahi une jakin batzuetan ez ditugunik estrategikoki edo pertsonalki instituzioen baliabideak erabili herritarren mesedetan. Esaterako, diru laguntzak eskatzerakoan, edo udalen batekin elkarlanean aritzea estrategikoa iruditzen zitzaigunean. Hala ere, nik uste dut Medeak izan dela kaleko talde bat, eta militantzia autonomoari lotutakoa.
N.I.: Ados nago Kattalinek esandakoarekin, baina egia da Medeak batzuetan bereizi egin dela sare transfeministatik nolabait, ulertu dugulako erakundeen barruan konspiratzea baliagarria izango litzatekeela guretzat. Askorentzat hori erreformista izatea da, baina gu ez gara hala kontsideratu. Are gehiago, gure ezaugarri positibotzat dut hori: instituzioak erabili ahal izatea, eta barrutik konspiratu ahal izatea. Iraultzak erradikala izan behar duela uste dugun arren, dauden tresnak erabili behar ditugu guretzat, eta hori izan da Medeaken ikurretako bat. Adibidez, erabili izan dugu udalak eman digun dirua udalak inoiz onartuko ez lituzkeen jardunaldi batzuk antolatzeko.
Kattalin Miner, Medeakeko kidea. (Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Gainera, harro esateko zerbait dela uste dut: Espainiako Estatuan udal hauteskundeetan aurkezten den hautagaitza feminista bakarra da Plazandreok, eta horrek bere balioa dauka. Mugimendu feminista klasikoagoarekiko pixka bat kritikoak izan gara beti, baina aitortza ere merezi du. Haien borroka beharrezkoa izan da guk egin dugun guztia egin ahal izateko.
J.I: Nik azpimarratuko nuke gainera Plazandreokekin asko ikasi dugula. Haiekin hasi genuen gure ibilbidea, eta une jakin batean belaunaldien arteko aldea nabarmena izan zen; guk genituen interesak ere desberdinak ziren.
K.M.: Zera izan da nik Plazandrekoekin ikasi dudan garrantzitsuena: ardo ona edaten eta ondo jaten [barrez].
Medeakek zuen militantzia, bizitzak, borrokak eta harremanak gurutzatu dituela baieztatu duzue: zer izan da zuetako bakoitzarentzat Medeak?
N.I.: Niretzat Medeak izan da etxe bat, familia bat eta borroka gune bat. Pertsonala politikoa delako ideia oso gertutik hartu dugu, eta horrekin lotuta, nik uste dut Medeak amaitu dela gure bizitzaren garapenaren ondorioz. Hau da, gu eraldaketan bizi gara, hori da defendatu duguna politikoki, eta Medeakek gure bizitzan amaiera bat izan behar zuen. Medeak izan da niretzat bizirauteko tresna bat, eta esparru bat non arnastea posible zen. Hasi ginenean ez zen horrelako espaziorik existitzen guretzat, eta gu izateko aukera sortu genuen. Orduan, bizitzako etapak eraldatu eta amaitzen diren moduan, Medeak amaitzeak ere zentzua du niretzat. Logika hetero funtzionaletan ulertzen direnean harremanak, amaierak porrot gisa ikusten dira, baina guk ez dugu horrela pentsatzen. Ibilbide honetan barneratu ditudan edukiek nire bizitza hobetu dute, eta askeago sentiarazi naute.
L.L.: Medeak niretzat iraultza bat izan da. Medeaken ibilbidean leku desberdinak izan ditut: gaztea nintzenean ezagutu nituen, eta horrek sekulako eztanda eragin zidan; gero, Medeaken parte izatera pasatu nintzen, eta familia bat bilakatu da niretzat. Asko gozatu, ikasi eta borrokatu dudan lekua izan da kolektibo hau. Nagorek esan zuenaren harira, itxierek ez dute inoiz guztizko amaierak izan behar, eta inola ere porrotarekin lotzeko zerbait. Bizitako uneen oroitzapenekin eta egindako irakaspenekin gelditzen naiz, aurrera jarraitzeko gogoz.
(Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
A.T.: Medeak izan da nire nortasun feminista garatu dudan espazioa. Hor egin dut nire jabekuntza prozesua, eta hor bizi izan ditut aldaketa pila bat. Orduan, asko lotzen dut pertsonalki izan dudan jabekuntza prozesuarekin. Kideek esan dutenarekin ere bat egiten dut, eta ez errepikatzeagatik nabarmendu nahiko nuke hori: Medeaken eraiki naiz feminista.
J.I.: Niretzat izan da ni izateko toki bat. Medeak gabe ez zen posible ni izatea. Pentsatzen jarrita, jende askok ezagutzen nau ‘Itu Medeak’ ezizenez, eta ez Josebe Iturrioz moduan. Etxe bat izan da, etxe politiko-publiko-intimo bat. Sortu genuen zerbait gu izan ahal izateko, ez bakarrik barrura begira, baita kanpoan gu izateko ere. Oso inportantea izan da nire bizitzan: hogei urte hauetan, Medeak gabe ez nuke bizirik iraungo. Hori nahiko fuertea da. Bukaeran, niretzat dolua oso gogorra izan da, konturatu naizelako indibidualizazioa ez dakidala kudeatzen. Medeak abizenarekin ezagutua izateak dakarren guztiarekin nolabait haustea gogorra izan da. Medeak etxe bat izan da, eta orain, berrogei urterekin, sentitzen gara gurasoen etxetik joan beharko bagenu bezala [barrez].
J.I.: Niretzat Medeak da mundu ikuskera bat. Eta mundu ikuskera bati buruz ari naizenean, ez dut soilik politikoki esaten. Leku seguru bat eta etxe bat izatetik, mundura beste modu batera ateratzeko aukera eman didan talde bat izan da. Bollera gisa publikoki eta esparru pribatuan postulatzeko babes politiko eta emozional bat eskaini dit Medeakek; esaterako, Medeak gabe, lanean bollera naizela esatea izugarrizko estualdia izango litzateke. Eta hori niretzat iraultzailea izan da, mundura modu horretan ateratzeko zilegitasuna eskaini didalako.
(Argazkia: Joseba Parron San Sebastian)
Barrura begira lanketa ugari egin dituzue, baina kaleak izan dira zuen habitat naturala. Medeak desagertu arren, kaleetan jarraituko duzue?
K.M.: Galdera horrek ekartzen dit gogora Medeakek eskaini digun beste irakaspenetako bat; gainera, itxieraren parte txiki bat ere bada. Belaunaldi berriak badaudela esan dugu lehen, baina ez bakarrik erreleboaren logikari begira. Ez naiz ari Medeak 2.0 bati buruz, kalera atera eta performanceak egingo dituena. Belaunaldi berriek jarraituko dute guk hasitakoa, baina agian ez dute performancerik egingo, eta beste modu batzuk erabiliko dituzte. Orduan, niretzat irakaspen handi bat izan da atzerapauso bat ematea, ikusiz lehen lerroa beste batzuek hartu behar dutela, eta agian beste modu batean egin behar dutela. Kalean egongo garela, zalantzarik ez dago: manifestazioetan egongo gara, eta ekintzaren batean parte hartu behar bada hori izango gara.
Baina jarraitzen badugu egoten manifestazioetan lehen lerroan, ziur aski, duela hamar urteko lehen lerroan egoteko gure moduak ekintza hori baldintzatuko du. Orduan, Medeak uztea ez da erretiroa hartzea, da erabakitzea beste modu batetan egotea, baita kalean ere. Eta ez da adin kontua: da botere eta erreferentzialitate kontua. Da konturatzea zu iristen zarenean asanblada batetara, daukazun backgroundak eragingo duela, eta da nola moldatzen zaren hori ez pasatzeko.
L.L.: Taldearen itxiera izendatu eta publiko egitea garrantzitsua da nire ustez. Medeak taldetik kanpo ez dakigu zer etorriko zaigun, baina kontziente gara, adinetik eta pribilegio deitu gabe, beti sortzen direla botere harremanak eta aurreko dinamiken jarraipena. Orduan, birkokatze bat eskatuko digu egoera berri honek.
J.I.: Nik uste dut urte askoan izan naizela mobilizazioetan megafonoko gorputz hori, eta konturatu naiz ez ditudala 20 urte, eta lehen kaleetan biluztu nahi bagenuen, orain ez nagoela modu horretan. Oso modu naturalean, beste toki bat hartzen jakin behar dugula uste dut. Niri une honetan gorputzak eskatzen didana da transfeminismora itzultzea; ez dakit horrek dakarren feminismotik bereizte bat, baina nik badut min hori. Lehen esaten nuen: ‘iraultza badator eta sarrerak ditut denentzat!’; baina orain ez dut hori horren argi ikusten.
Bestalde, Lorek esaten zuenarekin lotuta, ez dakit pribilegio kontua den, baina nik sentitzen dudana da hogei urte hauetan marroi pila bat jan ditugula. Era berean, argi ikusi dugu gure ibilbidearen ondorioz eragina dugula hainbat espaziotan, baita gure iritziak beste pertsona batzuenak baino pisu gehiago duela batzuetan. Hori ez zaigu gustatzen, eta hori joaten uztea oso askatzailea dela uste dut. Orain pentsatu behar dugu non kokatu nahi duen gutako bakoitzak, eta noski jarraituko dugula kalean, azken finean, kalearen alabak garelako.
N.I.: Modu desberdin batean egon nahi dugu orain iraultzan. Orain feminismoa oso txertatuta dago agenda politikoan, baina gu lehen lerroan egongo ez garen iraultza horretan gustatuko litzaidake jendea egotea feminismoa deserosotasunetik praktikan jarriko duena. Guk bere garaian eragin genituen talka eta deserosotasunak, eta orain gustatuko litzaidake belaunaldi berriek gu ere deseroso sentiaraztea, horrek esan nahi duelako gauzak benetan mugitzen ari direla.
Hona hemen Medeaken ibilbidearen hainbat une jasotzen dituen irudi bilduma:
