Villa Belen, "Donostiako etxerik zaharrenetakoa", eraitsi izana deitoratu du Ancorak
Villa Belen etxea eraitsi dute, eta Donostiako badiarentzat “kolpe gogorra” izan dela salatu du Ancorak. 4.200 metro koadroko lursaila zuen landetxe hori Donostiako zaharrenetakoa zen. 1868. urtean eraiki zuten, Arratolaenea baserriaren jabetzetan, eta orain arte lehen jabearen izena gorde du: Belen Etxague Mendez de Vigo, Valmediano, Ariza eta Estepako markesa eta Infantadoko dukesa (1847-1907).
Belen Etxague jeneralaren alaba zen, Wad-Raseko batailaren irabazlea. Arteaga koronelarekin ezkondu zen, Gipuzkoako oinaztar bandoaren buru zen Ahaide Nagusien leinu historiko bateko buruarekin. Bere ezkontzagatik Lazkaoko Jaurerria egokitu zitzaion, eta baita Ordizia, Beasain, Ataun, Idiazabal eta beste hainbat herritako parrokien patronatua ere. Maria Kristina Erreginaren dama izan zen, eta bien arteko adiskidetasun estuak eragina izan zuen Donostia udako egoitza izateko aukeraketan.
Villa Belen estilo pintoreskoko finka bat zen, terrazetan egituratzen zena. “Bi isurialdeko eskailera duen harrizko murailoi batek goiko zabalgunera eramaten du, eta han altxatzen da etxea. Harmailadi horren erdialdean haitzulo artifizial bat dago, arrokailarekin. Lorategian kapera neogotiko bat eta kotxetegirako eraikin bat zeuden, besteak beste. Hiribilduak berak erdiko atal atzeraemana zuen, alboetan hegalak, teila polikromoko bi isurkiko estalkia eta leiho babesa ebakita”, azaldu du Ancorak.
1907an Jardunaldi Ministerioaren egoitza izan zen, eta, ondoren, domingotarren komunitate bati eman zioten. 1930az geroztik, Marianisten eskola erlijioso bat zegoen. Villa Belengo ikastetxea duela lau urte itxi zen, eta ikasle belaunaldi askorentzat “erreferente bat galdu” zela nabarmendu dute. Ancorak eraikin historikoa babestea eskatu zuen, “baina Donostiako Udalak ez zuen onartu”, adierazi dute. Udalak lurzati hori birkalifikatzea hobetsi du, eta, hori dela eta, 38 etxebizitza eraikiko dituzte bertan.