Sormenetik kaskarkeriara
Jorge Wagensberg zientzialariak zioen sormenaren kontrakoa kaskarkeria dela. Hausnarketa hori agerian geratzen ari da gaur gure hirian, Sorlekuko parkearekin gertatutakoaren bidez. Azken asteotan, berriz ere ikusi dugu proiektu parte hartzaile bat, Marrutxipi eta Intxaurrondo inguruetako adingabeen sormenetik sortua, beren ametsetako parkea marrazten ari zena, ahanzturaren kaxoira itzultzen ari zela. Proiektu horrek gure adinekoen eta auzoko elkarteen ideiak ere jasotzen zituen, hamarkadetan degradatutako eta abandonatutako ingurune bati bizia emateko, eta kareletik behera bota dute, aparkaleku bat jartzeko udal gobernuaren aldebakarreko proposamen batekin topo egiteko.
Proiektu horrek berrikuntzaren eta ingurunearekiko, gizartearekiko eta lurraldearekiko konpromisoaren bertutea zuen; horregatik, oso mingarria da bizilagunei, inguruko ikastetxeetako adingabeei eta egoitzetako adinekoei tratu txarrak ematea. Izan ere, Sorleku hutsetik sortzea, gure txikien eta nagusien ametsak barneratuz eta onartu zen aurreproiektuan sormen hori gauzatuz, politika egiteko beste modu bat izan zitekeen, guztiok interpelatzen gaituen modu bat, erabakiak hartzen eta hiria elkarrekin eraikitzen laguntzen diguna.
Interpelatuak izateaz gain, txikienak eta zaharrenak ere bere sorkuntzaren protagonista izatea ahalbidetu zuen. Eta protagonista izateak esan nahi zuen eskubide osoko subjektuak izatea, entzunak izatea, proiektu honen diseinuan modu aktiboan eta erabakitzailean parte hartu ahal izatea.
Zazpi urte igaro diren arren, ia hutsetik hasten zen parte hartze prozesu bikoitzetik, amestutako parkea margotu zutenen haurtzaroa eta ia nerabezaroa pasatzen ikustetik, auzoak parte hartzen jarraitu du, ideia argi bat zegoelako: espazio berde bat behar dugu, atsegina, non topo egin behar dugun, ingurune etsai, gizatasunik gabeko bati aurre egingo diona, bizilagunen bizi beharrei eta ingurunearekiko konpromisoari lehentasuna emango diena. Ez dezagun ahaztu. Hiri honek larrialdi klimatikoa ezarri zuen 2020ko martxoan. Hiri eremuan birika berdeak sortu behar ditugu, gure inguru hurbilean.
«Gobernuak herritarren mailan egon behar du, parte hartzen duten herritarren mailan, egunero hiria eraikitzen duten herritarren mailan»
Hala ere, zer erabaki du udal gobernu honek azken urteotan eremu honetarako? 500 zuhaitz baino gehiago moztea eta GI-20 errepidean beste zulaketa bat egitea, ibilgailu pribatuak Grosera eta erdigunera errazago sar daitezen. Hala ere, zentrora iristen diren eta emisio txikiko gunea sortzeagatik sartu ezin izango diren ibilgailu horientzat guztientzat, zein da planteatzen duten irtenbidea? Aparkaleku bat Sorlekun, Grosetik oinez bost minutura soilik egoteko aukera ematen duena. Ez du ezer uxatuko, ibilgailu gehiago erakarriko ditu eta.
Zuen ustez, ahalduntze pertsonala eta kolektiboa ahalbidetzen duten sorkuntza eta eztabaida lana, adostasunak lortzeko lana eta proposamen komunak planteatzen zaizkien adingabe horiei danbatekoa eman ahal zaie sudurrean, erabaki arbitrarioa eta logikarik gabea inposatzeagatik?
Arbitrarioa, hainbeste pertsonak sorkuntza prozesuan duten inplikazioa alde batera uzteagatik, logikarik gabe, alternatiba barregarriak planteatzen dituelako, hala nola, parkea auzoaren beste puntan dagoen beste parke batera eramatea.
Wagensbergek esaten zuen erdipurdikoa izatea aukeratzen den zerbait dela. Proiektuari berriz ekiteko garaiz daude. Ohituta gaude joan-etorri horietara. Baina gobernuak herritarren mailan egon behar du, parte hartzen duten herritarren mailan, egunero hiria eraikitzen duten herritarren mailan. Gure auzoetako bizilagunek ez dute horrelako arduradun politikorik merezi.
